Έκθεση: Γωνίες | Αλεξία Καραβέλα
Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2017, ώρα 19:00
Εγκαίνια / Παρουσίαση της ερευνητικής διαδικασίας και της εικαστικής έκθεσης «Γωνίες» από την ιστορικό τέχνης Κατερίνα Κωνσταντίνου και την εικαστικό.
Κυριακή 01 Οκτωμβρίου 2017, ώρα 13:00
Γιορτή δρόμου για το κλείσιμο της έκθεσης
Ώρες επισκέψεων:
Δε, Πε 11:00-15:00
Τρ, Τε, Πα-Κυ 11:00-15:00, 17:00-20:00
/////
Η καθημερινότητα και το αρχαίο παρελθόν ενός ορεινού χωριού της Κρήτης αποτελούν εδώ και χρόνια το αντικείμενο μελέτης μιας ομάδας αρχαιολόγων και ανθρωπολόγων στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Τρία Ιερά Κορυφής της Κεντρικής Κρήτης». Μέσω της επιτόπιας έρευνας και των συμβατικών τρόπων συλλογής και ανάλυσης του εθνογραφικού υλικού και του αρχαιολογικού αρχείου, ανθρωπολόγοι και αρχαιολόγοι επιχειρούν να γνωρίσουν το παρελθόν και το παρόν του τόπου και των ανθρώπων του. Η Αλεξία Καραβέλα κουβαλώντας την εικαστική της εργαλειοθήκη συμμετείχε στην έρευνα επιχειρώντας να αμφισβητήσει τόσο τις παραδοσιακές μεθόδους της ανθρωπολογίας όσο και τους αναπαραστατικούς τρόπους της.
Στο πλαίσιο της έρευνάς της χρησιμοποίησε το εγκαταλελειμμένο σχολείο του χωριού και με αφορμή την πλούσια υφαντική παράδοση του τόπου δημιούργησε ένα οικείο περιβάλλον, όπου οι γυναίκες συναντιόταν καθημερινά για να διδάξουν τις υφαντικές τεχνικές πάνω στους δύο αργαλειούς που στήθηκαν εκεί. Η εθνογραφική αυτή κατάσταση πυροδότησε μια σειρά διηγήσεων, όπου αναμνήσεις του παρελθόντος, εμπειρίες του παρόντος, καθώς και προσδοκίες για το μέλλον διαπλέκονταν με τη θεσμική ιστορία, την συλλογική μνήμη αλλά και την ανησυχία της λήθης. Από τις επιτόπιες πρακτικές της ανθρωπολογίας που φαινομενικά κρατούν τον επιστήμονα σε ασφαλή απόσταση από το υποκείμενο της μελέτης του και γεννούν αυστηρά καθορισμένες εθνογραφικές σχέσεις, η καλλιτέχνις επέλεξε την επιτόπια δράση αντί της παρατήρησης και την δυναμική εμπλοκή με τον κόσμο του χωριού αντί της φαινομενικά αδιαμεσολάβητης καταγραφής της ζωής. Κατέστησε τον εαυτό της μέλος της μικρής τοπικής κοινότητας και επενέβη με καθοριστικό τρόπο στην καθημερινή τους ζωή, εγγράφοντας αναμνήσεις στη συλλογική μνήμη και προκαλώντας το θυμητικό των κατοίκων.
Η ατομική έκθεση «Γωνίες» αποτελεί ένα προσωπικό ημερολόγιο, μια καταγραφή του Ιουλίου του 2016 που η καλλιτέχνις πέρασε στο χωριό Γωνιές Μαλεβιζίου. Η ζωγραφική της ως μέσο καταγραφής αποτυπώνει στιγμιότυπα μιας καθημερινότητας ανάμεσα σε μια τοπική κοινότητα που παρατηρείται και μια κοινότητα επιστημόνων που παρατηρεί. Η ξεχωριστή τεχνική της αφήνει να διαφανούν πολλαπλά επίπεδα επεξεργασίας της εικόνας. Αν και οι περισσότερες από τις εικόνες που δημιουργεί απεικονίζουν μια, σχεδόν στερεοτυπική, κανονικότητα ενός κρητικού χωριού δεν προκαλούν την αίσθηση της οικειότητας. Μέσα από την ασυνήθιστη χρωματική παλέτα και τη χαρακτηριστική πυκνότητα του χρώματος αποτρέπει την ασφαλή ερμηνεία. Υιοθετώντας την ίδια πρακτική παραγωγής εικόνων επιλέγει φωτογραφίες από το αρχείο που συγκροτήθηκε από την ίδια και την ερευνητική ομάδα και επεξεργάζεται τις αποτυπώσεις αυτές ώστε να αναδείξει «γωνίες» που συχνά υποτιμούνται ή ακούσια παραλείπονται, όπως ένα φαινομενικά ασήμαντο σημείο ενός σπιτιού ή μια στιγμή στο καφενείο.
Η παραστατικότητα στο έργο της μεταγράφεται και μετατρέπεται σε μια κριτική απέναντι στην ηγεμονική θέση που κατέχει ο λόγος στην αναπαράσταση της πραγματικότητας στο πεδίο της ανθρωπολογίας. Δεν πρόκειται για μια αντιγραφή της ανθρωπολογίας, ούτε για ένα υποκατάστατο αλλά για μια ουσιαστική πρόκληση της «ανθρωπολογίας των λέξεων». Οι αντανακλάσεις της έρευνας πεδίου στο εικαστικό έργο της Αλεξίας Καραβέλα, ενσωματώνουν τα στοιχεία μιας «πραγματικότητας» αναπαριστώντας το καθημερινό ως μια παρούσα ιστορική στιγμή.
Da | Αυτοοργανωμένος Κοινωνικός Χώρος
ντεντιδάκηδων 15 | καμαράκι
da@riseup.net
/////
Βιογραφικά στοιχεία της Αλεξίας Καραβέλα
Η Αλεξία Καραβέλα γεννήθηκε το 1985 στην Αθήνα. Σπούδασε εικαστικά στο τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και συνέχισε τις σπουδές της στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών «Εικαστικές Τέχνες» της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας. Έχει συμμετάσχει σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων, μεταξύ των πιο πρόσφατων: Performance Biennale (Αθήνα 2016), Gardens in Progress (Rebecca Camhi Gallery. Αθήνα, 2016), Kenophobia (CAN Gallery, Αθήνα 2015), Desk Issues (3137 στο Sluice Art Fair. Λονδίνο, 2013). Για περισσότερες πληροφορίες: http://alekakaravela.blogspot.gr/
Επιμέλεια Έκθεσης
Κατερίνα Κωνσταντίνου (ιστορικός τέχνης)
Η ερευνητική ομάδα
Άρης Αναγνωστόπουλος (ιστορικός- ανθρωπολόγος)
Celine Murphy (αρχαιολόγος)
Λένα Στεφάνου (μουσειολόγος)
και οι φοιτητές του 3ου Θερινού Σχολείου Αρχαιολογικής Εθνογραφίας Alyssa Mendez, Ilaria Rosetti,
Nevena Marković, Ξανθίππη Κοντογιάννη και Κωνσταντίνος Κλαρινέτας