Αφιερωμένο στη γυναίκα της Μεσογείου είναι το 2ο Φεστιβάλ «Κρήτη, Μία ιστορία, πέντε συν ένας πολιτισμοί» του Δήμου Ηρακλείου που θα πραγματοποιηθεί από την Πέμπτη 25 Αυγούστου μέχρι και την Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου στην πόλη του Ηρακλείου.
Για τρεις περίπου εβδομάδες θα πραγματοποιηθούν δράσεις όπως εκθέσεις, χορός, μουσική, διαλέξεις, μία έκθεση και ένα θεατρικό για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, γλυπτική στην άμμο, μία ημερίδα για τον Μινωικό Πολιτισμό και πολλά άλλα που θα διατρέχουν τις βασικότερες περιόδους της Κρητικής ιστορίας. Θα διοργανωθούν πολλές συναυλίες αφιερωμένες στην ιστορία και τους αγώνες της γυναίκας της Μεσογείου, ενώ οι εκδηλώσεις του φεστιβάλ φεύγουν από τα όρια του Ηρακλείου και επεκτείνονται σε ολόκληρη την Κρήτη.
Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο Κηποθέατρο «Νίκος Καζαντζάκης», «Μάνος Χατζιδάκις», στον Ιερό ναό του Αγίου Τίτου, στο περιστύλιο της Λότζια, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου και στο αίθριο της, στην Πύλη Βηθλεέμ, στο «Μαρίνα», στη Δημοτική πλαζ Καρτερού, στην Πλατεία Ελευθερίας, στην αίθουσα «Μανόλης Καρέλλης» στον Δήμο Χανίων και στο Σταυρό Ακρωτηρίου, στο Δήμο Ρεθύμνου και στον υπαίθριο χώρο της Μονής Αρκαδίου, στο Δήμο Αγίου Νικολάου και στην Πλατεία Βερντέν, στο Βρυσαλάκι, στην Πινακοθήκη Αγίου Νικολάου, στην Λίμνη Αγίου Νικολάου και στο Τσιφλίκη πλάκα.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Πέμπτη 25 Αυγούστου
Η Κρήτη µε τα έθιµα, τους χορούς και τα τραγούδια της
Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου
Κηποθέατρο “Νίκος Καζαντζάκης” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Μια βραδιά αφιερωμένη σε όλη την Κρήτη, με την ποιότητα και το κύρος του Λυκείου των Ελληνίδων. Με τραγούδια και χορούς στην πλέον γνήσια εκδοχή τους, χωρίς παραποιήσεις χάριν του θεαθήναι, χωρίς κατασκευασμένες φιγούρες, έτσι όπως χορεύονταν παλιά στους γάμους, στα πανηγύρια, μα και στον πόλεμο. Θα γυρίσουμε τον χρόνο πίσω και θα γνωρίσουμε βήματα και στίχους που μπορεί να σκεπάστηκαν από τη σκόνη του χρόνου, αλλά δεν λησμονήθηκαν. Μα και έθιμα και χορούς που ακόμα χορεύονται υπό τους ήχους της λύρας - πεντοζάλη και συρτά, καστρινό και χανιώτη, σούστα αντικριστή και τόσους άλλους.
Διδασκαλία χορών, επιμέλεια παράστασης:
Βαγγέλης Σταφυλάς - Στέλιος Φλουρής
Επιμέλεια σκηνικών:
Δήμητρα Μηλαθιανάκη
Υπεύθυνη επικοινωνίας:
Νένα Καλογεροπούλου
Αφηγητής: Μιχάλης Σφακιανάκης
ΜΟΥΣΙΚΟΙ:
Αντώνης Μαρτσάκης (βιολί - τραγούδι)
Νίκος Μαρεντάκης (λαούτο)
Κανάκης Κοζωνάκης (λαούτο - τραγούδι)
Χαράλαμπος Πιτροπάκης (ασκομαντούρα - νταουλάκι)
Αλέξανδρος Παπαδάκης (λύρα - ασκομαντούρα - τραγούδι)
Γιώργης Ψαράκης (λαούτο - τραγούδι)
Γιάννης Βεργαδής (λαούτο - τραγούδι)
Ιδομενέας Καμηλάκης (λαούτο - τραγούδι)
ΧΟΡΟΙ:
ΧΑΝΙΩΝ
Έθιμο Πρωτοχρονιάς
Συρτός Κισαμίτικος
Ρόδο
Ρουματ(θ)ιανή Σούστα ή Γιτσικιά
Φτερωτός ή πάσο
Πεντοζάλης
ΛΑΣΙΘΙΟΥ
Έθιμο Κλήδονα
Μάνας - Ξενομπασάρης
Πρινιανός Μεραμπέλου
Ζερβοδεξιός
Αγκαλιαστός
Πηδηχτός
(Μεραμπέλου & Σητείας)
ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Έθιμο Αποκριάς (Το κλέψιμο της νύφης)
Κοντυλιές Αμαρίου και Αγίου Βασιλείου - Πεντοζάλης
Μικρό - Μικράκι
Πανωμερίτης
Τριζάλης
Κουτσαμπαδιανός
Ανωγειανός πηδηχτός
Σούστα
ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Έθιμο ρακοκάζανου
Ηρακλειώτικες κοντυλιές
Γεργιανός πηδηχτός
Ζευγαρωτός συρτός ή Ντάμες
Εθιανός πηδηχτός
Λαζώτης
Μαλεβιζώτης
Παρασκευή 26 Αυγούστου
Φραγκίσκος Λεονταρίτης, ένας δικός µας ξένος
Φωνητικό σύνολο “Επίκυκλος”
Ιερός Ναός Αγίου Τίτου | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Γόνος ευκατάστατης αστικής οικογενείας του Χάνδακα, γεννημένος περί το 1518 - την εποχή της περίφημης Κρητικής Αναγέννησης -, ο Φραγκίσκος Λεονταρίτης, σε ηλικία 12 μόλις ετών, στάλθηκε στη Ρώμη για να σπουδάσει μουσική. Η σχέση του με τον Ιερό Ναό του Αγίου Τίτου, υπήρξε στενή και μακρά. Ο πατέρας του, Νικόλαος Λεονταρίτης, καθολικός στο θρήσκευμα, υπηρετούσε εκεί ως εφημέριος και θησαυράριος του Ενετού Δούκα της Κρήτης. Αφού έζησε μια ζωή περιπετειώδη, στην Ιταλία κυρίως, ο Φραγκίσκος επέστρεψε στον Χάνδακα [1568], υπηρετώντας και πάλι στον Άγιο Τίτο. Η αμφιλεγόμενη ζωή και η αντιφατική προσωπικότητά του δεν επηρέασαν τις κρίσεις για το μουσικό του έργο. Τεχνική αρτιότητα και μελωδικότητα χαρακτηρίζουν τις συνθέσεις του, κοσμικές και εκκλησιαστικές. Το έργο του αναδείχθηκε και πάλι μόλις το 1980, χάρις στις έρευνες του αείμνηστου Νικολάου Μ. Παναγιωτάκη.
Μέρος αυτού του έργου παρουσιάζεται σε μια συναυλία που επιμελήθηκε η μουσικολόγος Άννα Μεσσαριτάκη, στην οποία μετέχουν Ηρακλειώτες μουσικοί, μαέστροι και τραγουδιστές, με πολύχρονη θητεία σε μουσικά σύνολα, υπό την διεύθυνση του Γιάννη Κιαγιαδάκη.
Πρόγραµµα:
Kyrie (Missa super “Je prens en grez”)
Alleluia surrexit dominus
In die tribulationis mee
Cantate domino
Asumpta est Maria - Maria virgo asumpta est
Letare Hierusalem
Ditene o Dei
Trenta capilli da Castell’ amare
Cosi va chi ha ventura
Σάββατο 27 Αυγούστου
Οι εξελίξεις στο Κρητικό Ζήτηµα κατά το β΄ µισό του 19ου αιώνα και η πόλη του Ηρακλείου
Οµιλία του ιστορικού Ν. Ανδριώτη
Βασιλική Αγίου Μάρκου | ώρα 20:30, Είσοδος ελεύθερη.
Ο 19ος αιώνας επέφερε σημαντικές αλλαγές, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για την Κρήτη ιδιαίτερα αποτελεί μια σημαντικότατη περίοδο της ιστορίας της. Επαναστάσεις και διαβουλεύσεις προετοιμάζουν το έδαφος της ένωσης με τη μητέρα Ελλάδα. Χρόνοι σκληροί και αιματηροί, χρόνοι έπους και πένθους, κατά τους οποίους το Κρητικό Ζήτημα -μέρος του μεγάλου Ανατολικού Ζητήματος-, απασχολεί το νεοσύστατο ακόμα τότε ελληνικό κράτος, αλλά και τις Μεγάλες Δυνάμεις. Οι διακυμάνσεις των εξελίξεων και οι αλλαγές των διαθέσεων, τόσο των Δυνάμεων αυτών όσο και της Ελλάδας, πότε βυθίζουν την Κρήτη στην απελπισία και πότε τη γεμίζουν αισιοδοξία για την εκπλήρωση του πολυπόθητου στόχου.
Το Μεγάλο Κάστρο, το σημερινό Ηράκλειο, υπέστη ασφαλώς τις επιπτώσεις της πολυτάραχης αυτής εποχής. Ο ιστορικός Νίκος Ανδριώτης, μέσα από στοιχεία, μαρτυρίες και γραπτά κείμενα, θα μας δώσει της εικόνα της πόλης μας εκείνη την εποχή.
Κυριακή 28 Αυγούστου
Από την Ανατολή στη ∆ύση
Πλατεία Πύλης Βηθλεέµ | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Ένα ταξίδι από το Κάβο Σίδερο ως τη Γραμβούσα, με βιολόλυρα, μαντολίνο, τζουρά, λαούτο, ασκομαντούρα και κιθάρα. Μουσικά όργανα δικά μας και ξένα θα μας χαρίσουν κρητικά μοτίβα με μια διαφορετική αντίληψη. Νέα παιδιά, με ανησυχίες και γνώσεις μουσικές, θα μας παρουσιάσουν δικές τους συνθέσεις και τη δική τους εκδοχή για τη μουσική της Κρήτης.
Βασίλης Πλατής: Λύρα, μαντολίνο
Μανόλης Μανουσάκης: λαούτο, τραγούδι
Γιώργης Κοντογιάννης [Κρής]: κιθάρα
Περικλής Σχινάς: ασκομαντούρα, λαούτο
Δευτέρα 29 Αυγούστου
“Θα σου µιλώ ώσπου να φέξει”
Κηποθέατρο “Μάνος Χατζιδάκις” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Δύο ιστορικές μορφές των γραμμάτων, οι Ηρακλειώτισες Έλλη Αλεξίου και Γαλάτεια Καζαντζάκη, παρουσιάζονται με εξαιρετική ευαισθησία από την σκηνοθέτιδα και ηθοποιό Μαρινέλλα Βλαχάκη. Μέσα από την παράσταση αναδεικνύεται η ανθρώπινη πλευρά τους, η μεταξύ τους σχέση, ο αγώνας και η αγωνία τους για έναν δικαιότερο κόσμο. Παράλληλα σκιαγραφούνται και άλλες σπουδαίες προσωπικότητες των γραμμάτων, που συνδέονται με τη ζωή των δύο αδελφών -ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Κώστας Βάρναλης, ο Μάρκος Αυγέρης και άλλοι. Η ιστορία αρχίζει από την τουρκοκρατούμενη Κρήτη και φτάνει έως το 1962. Μέσα από τη σχέση των δύο γυναικών προβάλλονται όλα τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τη χώρα μας από τα τέλη του 19ου ως τα μέσα του 20ου αιώνα. Η επιλογή του έργου για το φεστιβάλ δεν είναι, ασφαλώς, τυχαία. Οι αδελφές Έλλη και Γαλάτεια είναι μέλη μιας λαμπρής οικογένειας διανοουμένων, με μεγάλη προσφορά στον τόπο μας - κόρες του Ηρακλειώτη διανοούμενου, μουσικού, και εκδότη, Λευτέρη Αλεξίου.
Κείμενο-σκηνοθεσία: Μαρινέλλα Βλαχάκη
Δημιουργία video: Θοδωρής Παπαδουλάκης
Μουσική: Λεωνίδας Μαριδάκης
Παίζουν και ακούγονται (με τη σειρά εμφάνισης):οι ηθοποιοί
Έλλη Αλεξίου: Μαρινέλλα Βλαχάκη
Ηλικιωμένη Γαλάτεια Καζαντζάκη: Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου
Μικρή Έλλη: Ρεβέκα Σταμάτε
Νεαρή Γαλάτεια Καζαντζάκη: Θεώνη Κουτσουνάκη
Νίκος Καζαντζάκης: Κωστής Καπελώνης
Το ποίημα με τίτλο: Το Αμαρτωλό, της Γαλάτειας Καζαντζάκη, ερμηνεύει η Κάτια Γέρου
Τραγούδι: Ντόρα Αθανασίου
Τεχνική υποστήριξη: Διονύσης Μανουσάκης
Εκτέλεση κουστουμιών: Σοφία Κουτσουνάκη
Κατασκευή σκηνικών αντικειμένων: Γεωργία Αρσένη
Τρίτη 30 Αυγούστου
Μούσες της Μεσογείου
∆ηµοτικό κατάστηµα “Μαρίνα” | ώρα 20:30 Είσοδος ελεύθερη.
Οι “δικές μας” Λίλυ Δάκα, Μυρτώ Γεωργιάδου και Μαρία Χναράκη, τιμούν τη γυναίκα της Μεσογείου με τραγούδια “γένους θηλυκού”, από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Ισπανία, και την Πορτογαλία. Μια εξαιρετική συναυλία δίπλα στη θάλασσα, με μουσικές μεσογειακές, που ταξιδεύουν παίρνοντας μας μαζί τους στα παράλια της θάλασσας που επί αιώνες απετέλεσε τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα σε λαούς διαφορετικούς, με αντίθετες μεταξύ τους κουλτούρες.
Πιάνο: Λίλυ Δάκα
Τραγούδι: Μυρτώ Γεωργιάδου
Μουσική επιμέλεια: Μαρία Χναράκη
Τετάρτη 31 Αυγούστου
Με τη φωνή µιας κιθάρας
Κηποθέατρο Μάνος Χατζιδάκις | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Ο ιατρός, αλλά και δεξιοτέχνης της κιθάρας, Γιώργος Μαστοράκης, μας προσφέρει μια βραδιά με ελληνικό και ξένο ρεπερτόριο, γεμάτο από εκλεκτά κομμάτια σπουδαίων συνθετών.
Mάνος Χατζιδάκις (1925 – 1994), Topkapi 1962
Francis McPeake Wild Mountain Thyme, 1957 (based on a 17th century Scottish traditional tune)
Enrique Granados (1867 – 1916) , Danza Espanola No 1 (Minueto)
Heitor Villa – Lobos (1887 – 1959), Etude No 1
Atahualpa Yupanqui (1908 - 1992), Cancion Zamba (Danza de la paloma enamorada)
Mάνος Χατζιδάκις, The Rose 1955 (“Dona Rosita” F.G. Lorca )
Ennio Morricone (b. 1928), “Cinema Paradiso” 1988
Main Theme
Maturity (Childhood and Manhood)
Love Theme
Μάνος Χατζιδάκις, “Birds” opus 16 (1959) Prologue and the Nightingale.
Antonio Lauro (1917-1986), El Marabino (Vals Venezolano)
Leo Brouwer (b. 1939), Un dia de Νoviembre 1968
Μάνος Χατζιδάκις, Β. Τσιτσάνης, Overclouded Sunday 1951
Agustin Barrios Mangore (1885 - 1944), Una limosna por el amor de Dios 1944
Μάνος Χατζιδάκις, Vals of the lost dreams 1961
Jorge Cardoso (b. 1949), Milonga (24 Piezas Sudamericanas)
Roland Dyens (b. 1953), Tango en Skai
Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου
Από την Ανδαλουσία στον Λίβανο Muwashahat
∆ηµοτική πλάζ Καρτερού | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Στις αρχές του 9ου αιώνα στην Ανδαλουσία, η μεγάλη ανταρσία κατά του Εμίρη Hakam πνίγηκε στο αίμα και οι Ανδαλουσιανοί Άραβες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την Ισπανία. Πέρασαν για λίγο από την Αίγυπτο, απ’ όπου επίσης εκδιώχθηκαν βιαίως, με όρο να μη εγκατασταθούν ποτέ ξανά σε Αραβική χώρα. Ο θρύλος λέει πως 15.000 ψυχές ακολούθησαν τον Abu Hafs Omar, που τους υποσχέθηκε ότι θα τους οδηγήσει στη γη όπου ρέει μέλι και γάλα, και πως όταν έφτασαν στην Κρήτη, έκαψαν τα καράβια τους, για να αναγκαστούν να παραμείνουν. Ονόμασαν τον τόπο που κατέλαβαν και περιτείχισαν Rabht el Handak - Φρούριο της Τάφρου. Πρόκειται για την κατοπινή Candia των Ενετών, το Μεγάλο Κάστρο των νεότερων χρόνων- το σημερινό Ηράκλειο. Το 961 ο στρατηλάτης και μετέπειτα Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς, απελευθέρωσε την Κρήτη απ΄ των απίστων Αγαρηνών τα χέρια, όπως λέει ο Καζαντζάκης.
Μερικούς αιώνες αργότερα, η αραβική μουσική Muwashahat ακολούθησε την ίδια περίπου διαδρομή. Ξεκίνησε από την Ισπανία περίπου τον 10ο αιώνα και μεταφέρθηκε στην Ανατολή, περί το 1592, με τους πεντακόσιες χιλιάδες Αναδαλουσιανούς Σαρακηνούς που αναγκάστηκαν και πάλι να εγκαταλείψουν την Ιβηρική Χερσόνησο και να διασκορπιστούν στα παράλια της Βόρειας Αφρικής, τη Συρία και το Λίβανο. Συνδυάζει το ταμπεραμέντο του ισπανικού μουσικού μοτίβου, με τη γλυκύτητα των ήχων της Ανατολής. Η Λιβανέζα τραγουδίστρια Ghada Shbeir, θα μας παρουσιάσει ένα πρόγραμμα που διατρέχει τη Μεσόγειο, ξεκινώντας από την Ανδαλουσία, περνώντας από την Τύνιδα, το Μαρόκο και την Αίγυπτο, για να καταλήξει στα παράλια της Συρίας και του Λιβάνου.
Παρασκευή 2 Σεπτεμβρίου
Μινωική Τελετουργία
Κηποθέατρο “Ν. Καζαντζάκης” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Τί θα είχαν αλήθεια να μας αφηγηθούν οι τοιχογραφίες από το πολυδαίδαλο Ανάκτορο της Κνωσού; Η τοιχογραφία του Ιερού Άλσους και του Χορού, η τοιχογραφία της Πομπής, οι με περίτεχνες φορεσιές στολισμένες φιγούρες, που προσπαθούν να αναδείξουν την κίνηση των χεριών και του κορμιού τους; Ποιά ήταν η μουσική που συνόδευε τις μινωικές τελετουργίες; Υπάρχουν μαρτυρίες ή θα πρέπει να ερμηνεύουμε τα ευρήματα και να εικάζουμε μόνον, με πάντοτε πιθανή την εκδοχή ενός ασυγχώρητου σφάλματος; Το Λύκειο Ελληνίδων μας δίνει την ευκαιρία να απολαύσουμε μια μινωική τελετουργία, όπως την φαντάστηκαν τρεις σημαντικοί άνθρωποι: Η Μαίρη Μαυράκη, που έκανε την χορογραφία, ο Θωμάς Φανουράκης, που σχεδίασε τα κοστούμια, και ο Νικόλαος Πλάτωνας, που έγραψε τη μουσική. Η υπόνοια για το πόσο απέχει από την πραγματικότητα εκείνων των πολύ μακρινών χρόνων, ας μην επηρεάσει τη διάθεση μας.
Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου
Ταξίδι πέρα από τα σύνορα, µε όχηµα τη µουσική
Κηποθέατρο “Μάνος Χατζιδάκις” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Ένα μικρό μελωδικό αφιέρωμα στις γυναίκες της Μεσογείου, από την Κλεονίκη Δεμίρη, τον Στάθη Σούλη, τον Σταύρο Παργινό και τον Λευτέρη Γρίβα. Στο πρώτο μέρος θα ακούσουμε στίχους που έχουν γραφεί ή τραγουδηθεί από γυναίκες, απ’ άκρη σ’ άκρη της Μεσογείου: Το παράπονο της Αρετούσας από τον Ερωτόκριτο, Το θυμωμένο τραγούδι της Λίνας Βερτμίλερ, Από ξένο τόπο κι’ απ΄ αλαργινό -ένα τραγούδι που λέμε δικό μας, αλλά το τραγουδούν ως και στα βάθη της Ανατολής [η τουρκική εκδοχή του, έχει τον τίτλο Uskudara gider iken-Καθώς επέστρεφα από το Σκούταρι]- κι άλλα, δικά μας και ξένα. Θα μας θυμίσουν γυναίκες που από την μακρινή αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, έπαιξαν ρόλο συχνά αφανή, αλλά πάντα καθοριστικό, στα παράλια της Μεσογείου. Στο δεύτερο μέρος, οι μελωδίες απλώνονται μέχρι και τη Λατινική Αμερική, προσφέροντάς μας μουσικές διαφορετικές μεταξύ τους και υπενθυμίζοντάς μας το αξίωμα ότι η μουσική είναι η ευρύτερα κατανοητή γλώσσα του κόσμου.
Α΄ µέρος
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ
1. Από ξένο τόπο κι απ’ αλαργινό. Παραδοσιακό μικρασιάτικο
2. Με λένε Θεοδώρα. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
3. Lela. (Πορτογαλέζικο) R. M. Hermida, Dr Castelao
4. Για την Ελένη. Μ. Χατζιδάκι
5. H Περιμπανού. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
6. Το παράπονο της Αρετούσας
7. Αmara me. Nino Rota
8. Η Μάγια. Μουσική: Μ. Θεοδωράκη, Στίχοι: Οδυσσέα Ελύτη
9. Το γιασεμί. Παραδοσιακό της Κύπρου
10..Η Παναγία των Πατησίων, Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
11. Canzone del mal di Luna. Piovani
12. Άνδρα μου πάει. Ελληνόφωνο Κάτω Ιταλίας
13. Τα πάθη απ’ τον έρωτα, του Χορτάτζη. Μ. Χατζιδάκι
Β΄ µέρος
Τα παιδιά κάτω στον κάμπο. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
2. Querer. R Dupere, M Tadros
3. Όπως θες εσύ. ( Bιργινία Kαραγιώργου, Kατερίνα Kαναβούρα)
4. Luz de luna. A.Carrillo
5. Un ano de Amor. G Veror, P. Almodovar
6. Historia de un amor. C.El. Almaran
7. La liorona, Παραδοσιακό μεξικάνικο τραγούδι. Jose Alfredo Jimenez
8. Τώρα που πας στην ξενιτιά. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
9. Έλα σε μένα. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, Στίχοι: Νίκου Γκάτσου
10. Στον ουρανό είν’ ένα αστέρι. Μουσική: Γ. Σπανού, στίχοι: Α. Σακελάριου
11. Για χατίρι σου ξημερώνει. Μουσική: Στ. Ξαρχάκου, στίχοι: Β. Γκούφα
12. Πες μου μια λέξη. Μουσική: Μ. Χατζιδάκι, στίχοι Α. Σακελάριου
13. Μoj e Bukura more. Αρβανίτικο της Κάτω Ιταλίας
14. Καληνύφτα. Ελληνόφωνο της Κάτω Ιταλίας
15. Η Μυρτιά. Μουσική: Μ. Θεοδωράκη, στίχοι: Νίκου Γκάτσου
4 - 12 Σεπτεμβρίου
Οι Απαρχές: Η αρπαγή της Ευρώπης
Έκθεση έργων µε θέµα την αρπαγή της Ευρώπης
Περιστύλιο της Λότζια | 04.09 – 12.09.2016
Εγκαίνια έκθεσης: 04.09.2016, ώρα 20.00. Είσοδος ελεύθερη.
Ο μύθος λέει πως στη Γόρτυνα, κάτω από έναν αειθαλή πλάτανο, ο μέγας Δίας, μεταμορφωμένος σε ταύρο, ενώθηκε με την Ευρώπη, την κόρη τού Αγήνορα, βασιλέα της Φοινίκης. Από την ένωση αυτή απέκτησαν τρείς γιούς: τον θαλασσοκράτορα Μίνωα, τον Ραδάμανθυ και τον Σαρπηδόνα. Όταν ο Δίας εγκατέλειψε τη μητέρα τους, ο δεύτερος σύζυγός της, ο βασιλεύς της Κρήτης Αστερίων, υιοθέτησε τα τρία παιδιά και πριν πεθάνει, τους μοίρασε το βασίλειο. Αρχίζει τότε στην Κρήτη να συμβαίνει ένα θαύμα. Κτίζονται πολυδαίδαλα παλάτια, κοσμημένα με φίνες τοιχογραφίες που απεικονίζουν παράδοξες τελετές, με νέους και νέες καλλιεπείς και φορεσιές πλουμιστές. Τα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης μαρτυρούν τον πλούτο μιας κοινωνίας που δεν γνώρισε πόλεμο. Τα καράβια που εμπορεύονταν σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου καρπούς και κομψοτεχνήματα, μεταφέρουν το κλέος του μινωικού πολιτισμού μέχρι τη Σικελία, την Αίγυπτο και αλλού και η ιστορία μιλάει πλέον για τον πρώτο ευρωπαϊκό πολιτισμό.
Η ιστορία της Ευρώπης συγκίνησε πολλούς, κυρίως ζωγράφους. Άλλοτε με ρομαντισμό και άλλοτε με ωμότητα, απεικόνισαν την πριγκίπισσα της Φοινίκης, που ο θεός των θεών και των ανθρώπων έκλεψε μεταμφιεσμένος σε ταύρο.
Η βασιλοπούλα από τη Φοινίκη έδωσε το όνομα της σε μια από τις πέντε ηπείρους- Γηραιά Ευρώπη αποκαλούν την ήπειρο που επί αιώνες και αιώνες έζησε πολέμους, ανακατατάξεις κοινωνικές και πολιτικές, πολιτισμικές εκρήξεις, μεσαίωνα και διαφωτισμό. Τόλμησε να περάσει τον μεγάλο ωκεανό και να φτάσει μέχρι την απέναντι ακτή. Πλούτος και δόξα, αλλά και αίμα στιγματίζουν την ιστορία της.
Ώσπου, χάρις στην έμπνευση κάποιων φωτισμένων ανθρώπων, υιοθέτησε ένα όραμα. Να γίνει μία, ενιαία, να γίνει η Ευρώπη των λαών. Χωρίς σύνορα, χωρίς διακρίσεις. Ο δρόμος όμως γι’ αυτόν τον στόχο δεν ήταν εύκολος και το όραμα μοιάζει να χάθηκε. Η Ευρώπη λησμόνησε την καταγωγή της και ο δεσποτισμός των δυνατών έναντι των αδυνάτων κυριάρχησε στην ιδεολογία της. Σήμερα μάλιστα, κάποιοι χαρακτηρίζουν αυταπάτη, το ότι επιμένουμε να το αναζητούμε.
Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου
Μια γιορτή από µια άλλη “κοινότητα”
Κηποθέατρο “Νίκος Καζαντζάκης” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Το θέατρο “Όμμα Στούντιο”, συνδιοργανωτής του Ευρωπαϊκού προγράμματος “Καραβάνι, Η Συνέχεια, Τροφοδοτώντας το μέλλον: Κινώντας την πόλη με την τέχνη”, εντάσσει στα πλαίσια του φεστιβάλ μας μια σημαντική εκδήλωση. Με μια μεγάλη παρέλαση όλων των συντελεστών του προγράμματος, που θα ξεκινήσει από τη Λότζια και θα καταλήξει στο Κηποθέατρο “Νίκος Καζαντζάκης”, με χορούς, τραγούδια και άλλα δρώμενα, θα εορτάσουμε το κλείσιμο των εκδηλώσεων που ξεκίνησαν στην πόλη μας την 28η Αυγούστου, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης. Σε χωριστό έντυπο κυκλοφορεί το πρόγραμμα αυτών των εκδηλώσεων.
Δευτέρα 5 - Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου
Γεύσεις Ελλάδος
Πλατεία Ελευθερίας | 05 - 10.09.2016
ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού, τη θάλασσα και το φως του ήλιου, είπε ο Γιώργος Σεφέρης στην ομιλία του στη Στοκχόλμη, κατά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας. Περίπου τα ίδια γράφει ο άλλος Νομπελίστας ποιητής μας, ο Οδυσσέας Ελύτης: Αν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι και ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
Ο αγώνας του λαού, το φως του ήλιου, η θάλασσα και η ελιά, το καράβι και το αμπέλι. Μια πατρίδα με λίγες μεγάλες εύφορες πεδιάδες και ψηλούς ορεινούς όγκους να καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της. Ευλογία της η θάλασσα που την περιβάλλει. Μα τα προϊόντα της, βγαλμένα με τον ιδρώτα των ανθρώπων της, περιώνυμα. Οι αναβαθμίδες, όπου η στεγνή ξερολιθιά στηρίζει το λίγο χώμα, φιλοξενούν κλίματα και ελιές, δέντρα καρποφόρα. Άγονη γη, που ο ανθρώπινος μόχθος και ο ήλιος κάνουν γόνιμη.
Αυτόν τον σπάνιο πλούτο της Ελληνικής γης, που γεννιέται από το τίποτα, θελήσαμε να αναδείξουμε. Για πέντε ημέρες, θα ζήσουμε ένα χαρούμενο φεστιβάλ γευσιγνωσίας, με παράλληλες καλλιτεχνικές δράσεις και πολιτιστικά γεγονότα, καθώς και ημερίδες ενημέρωσης. Tο σχετικό πρόγραμμα κυκλοφορεί σε χωριστό έντυπο.
Δευτέρα 5 Σεπτεμβρίου
Μέντα και Κανέλα - Μουσικό συγκρότηµα Vamos
Αίθριο Βασιλικής Αγίου Μάρκου | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Τη σημαδιακή χρονιά του 1898, οπότε στην Ελλάδα αρχίζει τη δράση του ο Διεθνής Οικονομικός Έλεγχος, [ΔΟΕ], στην πολυτραγουδισμένη προκυμαία της Σμύρνης κάποιοι νεαροί μουσικοί από τους δεκάδες ή εκατοντάδες που από τις αρχές του 19ου αιώνα είχαν διαμορφώσει τη μουσική παράδοση του Σμυρνέικου τραγουδιού, δημιουργούν το πρώτο επώνυμο μουσικό σχήμα. Πρόκειται για τα “Πολιτάκια”, που αργότερα ονομάσθηκαν Σμυρναίικη Εστουδιαντίνα, η Εστουδιαντίνα του Σιδερή…
Παναγιώτης Κουνάδης, Τα ρεμπέτικα.
Η σχέση της χώρας με την καθ΄ημάς Ανατολή, διαρκής, ουσιαστική και πολυεπίπεδη, υπήρξε καθοριστική σε πολλούς τομείς. Ανάμεσά τους, ασφαλώς και η μουσική. Μια συναυλία αφιερωμένη σε κείνους που μαζί με τον πόνο, τον καημό της προσφυγιάς, την απελπισία, μετέφεραν στην Ελλάδα του 1922 έναν πολιτισμό από την Ανατολή, που καλύπτει όλα τα κοινωνικά στρώματα. Από την όπερα έως τα λαϊκά τραγούδια που στα café chanten ξεσήκωναν τον κόσμο με μελωδίες παραπονιάρικες και επιβιώνουν ακόμα και σήμερα. Με το ιδιαίτερο ύφος του, τόσο στη μουσική εκτέλεση όσο και στην ενορχήστρωση, το Μουσικό Σύνολο Vamos αναδεικνύει τα κοινά χαρακτηριστικά της μουσικής της Κρήτης με τα ρεμπέτικα και τις μουσικές της Σμύρνης. Από τον Πειραιά, την Αθήνα και τη Σύρο του ρεμπέτικου, από τον Βαμβακάρη, τον Τσιτσάνη και τον Παπαϊωάννου, στην Κρήτη του Ερωτόκριτου, στη Λέρο, με τη Μπρατσέρα, και στη χαμένη πατρίδα της Σμύρνης, με το Nihavent Oriental και το Εμβατήριο Φλόγα.
Συµµετέχουν:
Έντμοντ Αλέξις – βιολί
Ραίς Τσουρά – βιολί
Tjarda Terpstra – βιολί
Έλενα Ορμυλιώτου – βιολί
Χριστίνα Πασχάλη – βιολί
Γιώργος Βοναπάρτης – βιολί
Νίκος Μαραγκουδάκης – βιολί
Κατερίνα Σαραντινού – τσέλο
Θανάσης Παπαθανασίου – κόρνο
Τheo Kraaijvanger – ευφώνιο
Κώστας Κανέλλος – κλαρινέτο
Πρόδρομος Καραδελόγλου – μαντολίνο, κιθάρα, τραγούδι
Νίκος Φραγκιαδάκης – πιάνο
Μάνος Γαλανάκης – κρουστά
Κώστας Κεχράκος – κοντραμπάσο
Ενορχήστρωση: Θανάσης Παπαθανασίου
Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Κώστας Κεχράκος
Τραγούδια:
Εμβατήριο Σμύρνης
Nihavent Oriental
Και γιατί δεν μας το λες
Σουλτάνι γιεγκάχ
Σ΄αγαπώ γιατί είσαι ωραία
Μανταλιώ και Μανταλένα
Δε σε θέλω πια
Μανές της καληνυχτιάς
Εμβατήριο Φλόγα
Μισιρλού
Καροτσέρης
Σαν της Σμύρνης το γιαγκίνι (το ολοκαύτωμα)
Τι σε μέλει εσένανε
Θάλασσα λυπήσου
Βάλε με στην αγκαλιά σου - Βαγγέλη Παπάζογλου
Φραγκοσυριανή - Μάρκου Βαμβακάρη
Χαράματα η ώρα τρεις - Μάρκου Βαμβακάρη
Τα ματόκλαδα σου λάμπουν – Μάρκου Βαμβακάρη
Σβήσε το φως - Γιάννη Παπαϊωάννου
Ότι κι αν πω δεν σε ξεχνώ - Βασίλη Τσιτσάνη
Μπαξέ τσιφλίκι - Βασίλη Τσιτσάνη
Τρίτη 6 - Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου
“Ετόλµησα να υµνήσω”. O Ελευθέριος Βενιζέλος στη Λαϊκή Τέχνη
Βασιλική Αγίου Μάρκου
∆ιάρκεια έκθεσης: 06 έως 30.09.2016, ώρα 20:30
Δεν θα σας κουράσω μιλώντας για το μεγαλείο της Ακρόπολης, ούτε θα σας βασανίσω με αρχαιοελληνικά λόγια. Είδα τόπους θαυμαστούς και μεταξύ άλλων την Κρήτη. Και δεν μπορείτε να φανταστείτε την πλέον ενδιαφέρουσα ανακάλυψη μου, περισσότερο ενδιαφέρουσα και από τις ανασκαφές. Είναι ένας δικηγόρος, Βενιζέλος ή Βενεζουέλος. Ειλικρινά δεν μπορώ να προφέρω ακριβώς το όνομα του, αλλά σε μερικά χρόνια ολόκληρη η Ευρώπη θα μιλάει γι’ αυτόν.
Ζορζ Κλεμανσώ, Παρίσι 1896
Λίγες, πράγματι, πολιτικές μορφές στη νεότερη ελληνική ιστορία έχουν αγγίξει τα όρια του θρύλου, έχουν τραγουδηθεί από τη λαϊκή μούσα, έχουν γίνει αντικείμενο λατρείας, μα και έχουν προκαλέσει διαμάχες, αντεγκλήσεις και διχασμούς. Ο πολιτικός που ξεκίνησε από τα Χανιά και επέβαλε σε ολόκληρη την Ευρώπη να μιλάει γι’ αυτόν και την πολιτική του, το κατάφερε.
Η έκθεση που έχουμε τη χαρά να παρουσιάσουμε στο κοινό, αποτελεί μικρό μόνον δείγμα της λατρείας προς το πρόσωπο αυτό, που κατάφερε να ξεπεράσει ένα σκληρό, αλλά ένδοξο παρελθόν και να εγκατασταθεί στη μνήμη του λαού, χωρίς ενστάσεις και αναστολές. Καθημερινά αντικείμενα -κούπες, κουτιά, υφαντά, επιστολόχαρτα, γραμματόσημα-, απεικονίζουν τη μορφή του “Λευτέρη”, για τους Κρητικούς, του “πατέρα της πατρίδος”, του “σωτήρα της φυλής”, για το έθνος ολόκληρο. Παρουσιάσθηκε με τεράστια επιτυχία στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Δελφών, από 21.12.2014 έως και 30.01.2015. Στην πόλη μας έρχεται με την αφιλοκερδή μέριμνα της Λουίζας Καραπιδάκη, η οποία επιμελήθηκε και την πρώτη έκθεση των αντικειμένων στους Δελφούς.
Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου
Μεσόγειος θάλασσα
Κηποθέατρο “Μάνος Χατζιδάκις” | ώρα 20:30
Μια τεράστια λίμνη, από τα παράλια της Μικράς Ασίας μέχρι το βράχο του Γιβραλτάρ, είναι η Μεσόγειος, μια θάλασσα που δροσίζει με τα νερά της τρεις από τις πέντε ηπείρους - Ευρώπη, Ασία και Αφρική. Είναι γεμάτη μύθους και θρύλους, από την εποχή που τολμηροί θαλασσοπόροι διάβαζαν τη ρότα με τ’ άστρα. Γεμάτη, επίσης, με καράβια εμπορικά που μετέφεραν πολιτισμό από την μία ακτή στην άλλη, απετέλεσε επί αιώνες πεδίο διαλόγου ανάμεσα σε Φοίνικες, Μινωίτες, Αιγύπτιους, και τόσους άλλους λαούς. Σαρακηνοί, πειρατές και κουρσάροι, δήωναν τα παράλια της και μετέφεραν τη λεία και τις πριγκίπισσές της προς πώλησιν, στα μεγαλύτερα λιμάνια της. Ένα υγρό στοιχείο που δυστυχώς έχει γίνει σήμερα ο τάφος τόσων αθώων, παιδιών, μανάδων, πατεράδων, αδερφών, εξ αιτίας ενός πολέμου άδικου, όπως όλοι. Σ΄ αυτές τις ψυχές που προσπάθησαν να ξεφύγουν από τη φρίκη και βρήκαν τον θάνατο, σ’ αυτές αφιερώνεται αυτή η συναυλία. Η Ξανθούλα Ντακοβάνου και οι συνεργάτες της, Ταξιάρχης Βασιλάκος, Σοφία Ευκλείδου και Αλέξανδρος Παπαδημητράκης, θα μας πάρουν μαζί τους σε ένα μουσικό ταξίδι στα παράλια της Μεσογείου, από τη βορεινή Βοσνία μέχρι το νότο, στο Μαρόκο και την Αίγυπτο. Από την πεντατονία της Ηπείρου ως τους ρυθμούς της Θράκης κι από κει στα μελίσματα της Μεσογείου και στις ταραντέλες της Κάτω Ιταλίας.
Η εκδήλωση γίνεται με την ευγενική υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης.
Συµµετέχουν:
Φωνή, κρουστά: Ξανθούλα Ντακοβάνου
Ακορντεόν Ταξιάρχης Βασιλάκος
Βιολί, φωνή: Στέφανος Φίλος
Τραγούδια:
La serena - εβραιοισπανικό, σε γλώσσα lardino
Lama bada yathasana - Αραβο-ανδαλουσιανή σύνθεση
Sidi hbibi - Μαρόκο
Razboleze tsare Suleymane - Βοσνία
“Αν δεις καράβι να περνά-Θάλασσα πλατειά” - Ελλάδα (Εύβοια)
Θάλασσα λυπήσου- Eλλάδα (Οινούσσες)
Can yine bülbül oldu - Tουρκία, σούφι σύνθεση του 17ου αιώνα, του ποιητή Niyazi Misri
Στης Γραμβούσας τ’ ακρωτήρι - Ελλάδα (Κρήτη)
Ma belle si ton âme - Γαλλία, 16ος αι., Gilles Durant de la Bergerie
Scherza infida - Ariodante (G.F.Haendel), άρια σε ιταλική γλώσσα
Το κλάμμα του εμιγράντου - ελληνόφωνο Κάτω Ιταλίας
Tarantella - χορός νότιας Ιταλίας
Pricantula - Γαλλία, κορσικάνικο πολυφωνικό
Ανάμεσα τρεις θάλασσες- Ελλάδα, πολυφωνικό Ηπείρου
Yarnana - Αλβανία
Rampi rampi – Τουρκία, τσιγγάνικος καρσιλαμάς Μικράς Ασίας
Durme - εβραιοισπανικό, σε γλώσσα lardino
Naci en alamo /Άις Μπαλαμό - flamenco Ανδαλουσίας / τσιγγάνικο Ελλάδας
Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου
Μουσικοί σταθµοί στα ίχνη του Ελ Γκρέκο
Κηποθέατρο “Νίκος Καζαντζάκης” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
…Είναι στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου ένας μικρός πίνακας του Θεοτοκόπουλου, μια προσωπογραφία αγίου που δεν είναι πιο ψηλή από τριάντα εκατοστά του μέτρου. Πέρασαν περισσότερα από δέκα χρόνια από την εποχή που την είδα για πρώτη φορά. Δεν μπορώ να λησμονήσω τη συγκλονιστική εντύπωση “ελληνισμού”, που μου είχε δώσει αυτό το πάρεργο του μεγάλου τεχνίτη. Θυμούμαι ακόμη τώρα δυο πινελιές στους ώμους. “Σαν κρητικοί δεκαπεντασύλλαβοι” συλλογίστηκε ο φίλος που ήταν μαζί μου…
Γιώργου Σεφέρη, Διάλογος πάνω στην ποίηση.
Γνήσιο τέκνο της Κρητικής Αναγέννησης, ο μεγάλος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στον Χάνδακα [1541-1568], θήτευσε στη Σχολή του Τιτσιάνο στη Βενετία και συνέχισε στη Ρώμη [1568-1576], για να καταλήξει στον τελευταίο σταθμό της ζωής του, το Τολέδο [1576-1614]. Σήμερα το σχήμα Εν χορδαίς, σε συνεργασία με το Ensemble Constantinople, μας ταξιδεύει στους σταθμούς της ζωής του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη, με εξαίσιες μουσικές και τις υπέροχες φωνές της Μαρίας Φαραντούρη και του Marco Besley. Μας μεταφέρουν στον Χάνδακα της εποχής του, με ριζίτικα που άντεξαν στον χρόνο, για να φτάσουν σήμερα παραλλαγμένα ως εμάς, την Ερωφίλη του Χορτάτζη, τον Ερωτόκριτο και άλλα πολλά. Από τη χαρούμενη Ιταλία της εποχής της Αναγέννησης με ναπολετάνικες ταραντέλες, με συνθέσεις των Κατσίνι, Περγκολέζι, Τρομποντσίνο, ως το Τολέδο, με μελωδίες γνωστών αναγεννησιακών συνθετών.
Συµµετέχουν:
Μαρία Φαραντούρη: τραγούδι
Marco Beasley: τραγούδι
Μουσικό Σχήμα “Εν Χορδαίς”
Κυριάκος Πετράς: βιολί
Κυριάκος Καλαϊτζίδης: ούτι
Δρόσος Κουτσοκώστας: τραγούδι
Άλκης Ζοπόγλου: κανονάκι
Πέτρος Παπαγεωργίου: κρουστά
Ensemble Constantinople
Kiya Tabassian: setar
Pierre-Yves Martel: viola da gamba
Enrike Solinis: baroque guitar & theorbo
Βυζαντινή χορωδία Δήμου Ηρακλείου
Δ/νση: Μανώλης Σουργιαδάκης
Ηλίας Ανδρεουλάκης - κρητική λύρα
Κάρολος Κουκλάκης - κρητικό λαούτο
Σχεδιασμός ήχου: Λεωνίδας Παλάσκας
Βοηθός Παραγωγής: Μαρία Χατζάρα
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Κυριάκος Καλαϊτζίδης, Kiya Tabassian
Μουσική: Άλκης Ζοπόγλου
Κράτημα, ήχος δ ́ (απόσπασμα)
Αθανασίου Κρητός, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως (μέσα 17ου - α ́ τέταρτο 18ου αιώνα) Εξήγηση Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, χφ ΜΠΤ 704
Al alva venid Ανώνυμος (16ος αι.) (CMP)
Αχ, αγάπη Μουσική: Giovanni Battista Pergolesi (1710-1736), πάνω σε μια παλιά γαλλική μελωδία. Στίχοι: Βασιλική Νευροκοπλή
Del Griego Στίχοι: Hortensio Félix Paravicino (1580-1633) Μουσική: Κυριάκος Καλαϊτζίδης
Vecchie letrose Μουσική: Adrian Willaert (1490-1562) Στίχοι: Ανωνύμου, & Marco Beasley
Musica Nova 1559
Lamentu a GhjesuΤο τραγούδι του Δομήνικου
Παραδοσιακό τραγούδι από την Κορσική / Μουσική: Kiya Tabassian - Στίχοι: Βασιλική Νευροκοπλή
Tarantella Παραδοσιακό τραγούδι από τη Νάπολη. Διασκευή: Marco Beasley
Εκλογή στίχων από τον “Ερωτόκριτο”
Στίχοι: Βιτσέντζος Κορνάρος (1553-1614). Μουσική σύμφωνα με την προφορική κρητική παράδοση
Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου
Ελευθέριος Βενιζέλος
Κηποθέατρο “Νίκος Καζαντζάκης” | ώρα 20:30. Είσοδος ελεύθερη.
Για πρώτη φορά η προσωπικότητα του Μεγάλου Βενιζέλου, του “πατέρα της φυλής”, παρουσιάζεται μέσα από ένα θεατρικό έργο του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόρτζου. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα παράσταση, όχι μόνον λόγω των σημαντικών συντελεστών της, αλλά και γιατί είναι η πρώτη φορά που κάποιοι τολμούν, ογδόντα χρόνια μετά τον θάνατό του, να παρουσιάσουν με τρόπο θεατρικό τον βίο και τη φυσιογνωμία του μεγάλου αυτού πολιτικού, που απασχόλησε ολόκληρη την Ευρώπη και χάραξε την πορεία του έθνους για τρεις δεκαετίες περίπου.
Συντελεστές
Κείμενα: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μόρτζος
Σκηνικά-κοστούμια: Λαμπρινή Καρδαρά
Μουσική: Φίλιππος Περιστέρης
Video-οπτική απεικόνιση: Χριστίνα Οικονόμου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ειρήνη Παπαδημητρίου
Παίζουν:
Γιάννης Μόρτζος, Γιούλη Ζήκου, Βαγγέλης Πετρόπουλος, Φώτης Τρυφωνόπουλος, Βασίλης Σαμαριτάκης, Μανόλης Γεραπετρίτης, Τιτίκα Μαρίνου και Ειρήνη Παπαδημητρίου
Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου
Ο θεατρικός Μάνος Χατζιδάκις
Κηποθέατρο “Μάνος Χατζιδάκις” | ώρα 20:30
Και πάλι ο “δικός μας” Μάνος, αυτός στον οποίο το Ηράκλειο οφείλει τόσα πολλά. Μια συναυλία από το οκταμελές φωνητικό σύνολο “Φραγκίσκος Λεονταρίτης”, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Ψαρουδάκη, ένα θεατρικό αναλόγιο, τραγούδια, σόλο και χορωδιακά, θα μας μεταφέρουν στις εξαιρετικές θεατρικές παραστάσεις του Καρόλου Κουν και του Μάνου Κατράκη και θα μας θυμίσουν τη μουσική που έγραψε ο Μάνος, ειδικά γι’ αυτές. Το Παραμύθι χωρίς όνομα, ο Ματωμένος Γάμος, ο Καπετάν Μιχάλης και ο Κύκλος με την κιμωλία, με τραγούδια που πολύ σύντομα “αυτονομήθηκαν” και τράβηξαν τη δική τους ρότα.
Ένα υπέροχο ταξίδι στο θέατρο και τη μουσική, με είκοσι έξι τραγούδια για τον θάνατο, τον έρωτα και τον πόλεμο. Μια βραδιά αφιερωμένη στους μεγάλους του θεάτρου της μουσικής, της λογοτεχνίας και της ποίησης.
A΄ Ματωμένος Γάμος του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα (στιχ. Ν. Γκάτσου)
B΄ Ο κύκλος με την κιμωλία του Μπέρτολτ Μπρέχτ (στιχ. Οδ. Ελύτη)
Γ΄ Παραμύθι χωρίς όνομα του Ιάκ. Καμπανέλλη (Π. Δέλτα)
Δ΄ Αναφορά στον Καπετάν Μιχάλη του Νίκου Καζαντζάκη
Συντελεστές:
Στο τραγούδι σόλο οι: Λίντα Κωνσταντουλάκη, Γιώργος Ψαρουδάκης και φωνητικό σύνολο.
Στη μουσική συνοδεία, σε μία εξαιρετική Χατζιδακική ενορχήστρωση στο πνεύμα του συνθέτη, οργανικό σύνολο με τους:
Φλάουτο: Μαρία Αλεξάκη, Πιάνο Ευγενία Ψαρουδάκη, κρουστά: Νίκος Μοσχονάς,
Κλασική κιθάρα: Νίκος Κατσαράκης, Βιολί: Κατερίνα Ψαρουδάκη, Κοντραμπάσο: Κωνσταντίνος Παντερμαράκης και θεατρικό αναλόγιο με τον ηθοποιό Κωστή Μεταξάκη, που θα ερμηνεύσει τα βασικότερα σημεία και διάλογους των ρόλων τού κάθε έργου, συνδέοντάς τα με τα αντίστοιχα τραγούδια σε μία αδιαίρετη ενότητα.
Κύκλοι τραγουδιών, συνδεδεμένων με τα αφηγηματικά μέρη των έργων:
Α΄ Ματωµένος Γάµος
Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Στίχοι Νίκου Γκάτσου, μουσική Μ. Χατζιδάκι (1948)
(πρόσωπα του έργου: Μάνα, γαμπρός, νύφη, Λεονάρδο, γυναίκα του Λεονάρδο, πεθερά, κοπέλες )
1. Εισαγωγή
2. Νανούρισμα
3. Σήκω νύφη ζηλεμένη
4. Τώρα νυφούλα μου χρυσή
5. Γύρνα φτερωτή του μύλου
6. Κουβάρι κουβαράκι
7. ‘Ηταν καμάρι της αυγής
Β΄ Ο κύκλος µε την κιµωλία
Μπέρτολτ Μπρέχτ
Στίχοι Οδ. Ελύτη, μουσική Μ. Χατζιδάκι
(πρόσωπα του έργου: ποιητής, Σίμων, Γρούσα, γυναίκα κυβερνήτη, Αζτάκ κ.α.)
1. Εισαγωγή
2. Ο κόσμος όλος έγινε άνω κάτω
3. Η μπαλάντα του στρατιώτη
4. Ανάγκη να σε πάρω εγώ
5. Τέσσερεις στρατηγοί
6. Μια φορά κι έναν καιρό
Γ’ Παραµύθι χωρίς όνοµα
Ιάκωβου Καμπανέλλη, (Π. Δέλτα), μουσική Μ. Χατζιδάκι (Ι957)
(πρόσωπα του έργου: βασιλιάς, βασίλισσα, πρίγκιπας, Πολύκαρπος, Μαρία, κουτσός, δάσκαλος κ.α.)
1. Κι ήταν που λέτε μια φορά (πρόλογος)
2. Χορός
3. Ο Σιδεράς
4. Τραγούδι της ντροπής
5. Ο ‘Έκτορας και η Ανδρομάχη
6. Ναύτη γέρο ναύτη
7. Ρίχνω την καρδιά μου στο πηγάδι
8. Στην ποταμιά σωπαίνει το κανόνι
∆΄ Αναφορά στον Καπετάν Μιχάλη
(από το ομώνυμο έργο του Νίκου Καζαντζάκη) μουσική Μ. Χατζιδάκι
1. Εισαγωγή - χορός (στο ρυθμό του συρτού πεντοζάλη)
2. Όμορφη πουν’ η Κρήτη
3. Δεν ήταν νησί
4. Κυρά μου αμπελιώτισσα
5. Η Κρασογιώργαινα
Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου
Γυναίκες της Μεσογείου, στην Προϊστορία της Κρήτης και του Αιγαίου
Βασιλική Αγίου Μάρκου | ώρα 19:00. Είσοδος ελεύθερη.
Μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ημερίδα από γυναίκες, με θέμα τις …γυναίκες. Γυναίκες από πηλό, γυναίκες ζωγραφισμένες, γυναίκες θεές, ήλιος και Σελήνη γένους θηλυκού, γυναίκες πραγματικές, στο προϊστορικό Αιγαίο. Όπως ήδη αναφέραμε, το φεστιβάλ μας είναι αφιερωμένο φέτος στη γυναίκα της Μεσογείου και ένα τέτοιο ταξίδι στις απαρχές της ιστορίας είναι όχι μόνον απαραίτητο, αλλά και μαγευτικό. Ο ρόλος της γυναίκας κατά την προϊστορική περίοδο στην περιοχή του Αιγαίου, όπως προσπαθούμε να τον ερμηνεύσουμε μέσα από τα αρχαιολογικά ευρήματα.
Συµµετέχουν:
Dr Cristine Morris. Andrew A. David Associate Professor in Greek Archaeology and history. Department of Classics- School of Histories and Humanities – Trinity College Dublin: Minoan terracotta women. Exploring gender through clay figurines. [Μινωίτισες από πηλό: Διερευνώντας το κοινωνικό φύλο μέσα από πήλινα ειδώλια.]
Dr Lucy Goodison. Minoan Archaeology [Αγγλία]. Sun/moon gender perceptions. Evidence for a female sun in the prehistoric Aegean. [O ήλιος και η σελήνη στις προσλήψεις του κοινωνικού φύλου. Ενδείξεις για ένα γυναικείο θηλυκό ήλιο στο προϊστορικό Αιγαίο].
Dr Χριστίνα Μαραγκού, Μεσογειακή προϊστορία: Θήλεια πλάσματα: Απομιμήσεις του αισθητού και είδωλα του φαντασιακού κόσμου. Ερμηνευτικές προσεγγίσεις της γυναικείας εικονογραφίας στο πρώιμο προϊστορικό Αιγαίο και τις γειτονικές περιοχές.
Ν. Δημοπούλου-Ρεθυμιωτάκη. Θεότητες, δαχτυλίδια Πόρου.
Κ. Κόπακα: Γυναίκες στη Μινωϊκή Κρήτη.
Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου
Με βιολί, σαξόφωνο, πιάνο και φωνή
Βασιλική Αγίου Μάρκου | ώρα 20:30
Ένα ρεπερτόριο σύγχρονο, με τους ήχους τριών οργάνων, δύο εγχόρδων και ενός πνευστού. Και μουσικές, πολλές μουσικές, από την Ελλάδα και τον κόσμο. Από τον Μίκη Θεοδωράκη και το Περιγιάλι το κρυφό, ως τον Paul Maurice με τις Εικόνες από τη Μεσόγειο, τον Maurice Ravel με τη Habanera και τον Astor Piazzola με τη Milonga del Angel, μουσικοί και μουσικές, μελωδίες μαγικές, θα μας οδηγήσουν ως τη σούστα και τον πεντοζάλη. Με πολλές μουσικές εκπλήξεις, μια βραδιά που θα μας ταξιδέψει και πάλι, με όχημα τη μουσική.
Ματίνα Βελιμαχίτη: Φωνή
Θεόδωρος Κερκέζος: Σαξόφωνο
Ανδρέας Κερκέζος: Βιολί
Χρίστος Παπαγεωργίου: πιάνο
Ματίνα Βελιμαχίτη: Τραγούδι
Θεόδωρος Κερκέζος: Σαξόφωνο
Ανδρέας Κερκέζος: Βιολί
Χρίστος Παπαγεωργίου: Πιάνο
- Μίκη Θεοδωράκη: Κρητική Σονατίνα Ι. Χορός-Σούστα, ΙΙ. Αργό ΙΙΙ. Χορός- Πεντοζάλης (σαξόφωνο και πιάνο).
- Αποσπάσματα από τις Παραλλαγές πάνω στο Περιγιάλι το κρυφό, του Μίκη Θεοδωράκη (σόλο πιάνο)
- George Gershwin: Preludio (σαξόφωνο και πιάνο).
- Μάνος Χατζιδάκις: Εγώ είμαι ένα σύννεφο, Η μπαλάντα του Ούρι, Οδός Ονείρων (φωνή και πιάνο).
- Maurice Ravel: Piece en forme de Habanera (σαξόφωνο και πιάνο).
- Leonard Bernstein: Glitter and be gay από την όπερα Candide, (φωνή και πιάνο).
- Μίκης Θεοδωράκης: Φαίδρα (φωνή και πιάνο)
- Edward Grieg: Solvejgs Songν από το Peer Gynt
- Pablo Sarasate: Introduction et Tarantelle (βιολί και πιάνο).
- Astor Piazzolla: Milonga del Angel, Libertango Σαξόφωνο (βιολί και πιάνο).
- Πέτρος Ιτουράλδε: Μικρό Τσάρντας (σαξόφωνο και πιάνο)
- Ιταλικό τραγούδι: Con te partiro (και οι 4 σολίστ).
Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου
Μνήµες: Ο “Μουσικός Αύγουστος” επιστρέφει στο Ηράκλειο
Αίθουσα Μ. Καρέλη | ώρα 20:30
Για να θυμηθούν οι μεγαλύτεροι και να πληροφορηθούν οι νεότεροι. Κάποτε το Ηράκλειο, με δήμαρχο τον Μανόλη Καρέλλη και ενορχηστρωτή τον εμπνευσμένο Μάνο Χατζιδάκι, υπήρξε κυριολεκτικά φάρος πολιτισμού. “Μουσικός Αύγουστος” 1981, 1982. Ο Χατζιδάκις μεγαλουργεί στο Ηράκλειο. Το Παρίσι, η Νέα Υόρκη, το Βερολίνο, όλος ο πολιτισμός του πλανήτη, χωρίς υπερβολή, βρίσκεται κυριολεκτικά στην αυλή μας. Άνθρωποι της διανόησης επισκέπτονται την πόλη μας, για να παρακολουθήσουν τα όσα σημαντικά συμβαίνουν εδώ. O Alvin Aly, το Berliner Ensemble με τη Γκίζελα Μάυ, συναυλίες, κινηματογράφος, τι να πρωτοθυμηθούμε… Ένα μόνον αρκεί: Ότι εκείνες οι ένδοξες εποχές έβαλαν ψηλά τον πήχη του πολιτισμού και σήμερα, παρά τις δυσκολίες των καιρών, οφείλουμε να προσπαθούμε, έστω, να τον φτάσουμε.
Με μια έκθεση του έντυπου υλικού της εποχής, με προβολές βιντεοσκοπήσεων, που μας παραχώρησε ευγενικά το Αρχείο-Μουσείο της Ε.Ρ.Τ, και με ένα στρογγυλό τραπέζι με τον Σπύρο Σακκά, τον Δημήτρη Βερνίκο και τον Γιώργη Κλάδο, ο “Μουσικός Αύγουστος” επιστρέφει στο Ηράκλειο 34 χρόνια μετά.
Τετάρτη 14 - Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου
H γυναίκα της Κρήτης στον φωτογραφικό φακό
Έκθεση φωτογραφίας
Είσοδος κηποθεάτρου “Μάνος Χατζιδάκις”
Διάρκεια έκθεσης 14.09 έως 30.09.2016
Εγκαίνια: 14.09.2016, ώρα 19.00. Είσοδος ελεύθερη.
Ο φακός άξιων φωτογράφων αιχμαλωτίζει στιγμές της γυναικείας παρουσίας στην ύπαιθρο της Κρήτης. Γυναίκες που εργάζονται, που ζυμώνουν, που διασκεδάζουν, μας χαρίζουν μια στιγμή της ζωής τους.
Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου
ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ: Γλυπτική στην άµµο, µε θέµα τον µινωικό πολιτισµό
∆ηµοτική πλάζ Καρτερού | ώρα έναρξης 9.00 π.µ. . Είσοδος ελεύθερη.
Μια γιορτή διαφορετική από τις άλλες. Στη δημοτική πλαζ του Καρτερού μπορείτε να δημιουργήσετε ή να απολαύσετε ταύρους και πρίγκηπες, θεές με καταπληκτικές φορεσιές, ακροβάτες, παλάτια πολυδαίδαλα, ίσως και έναν Μινώταυρο ή έναν αχάριστο Θησέα, σαν αυτόν που χάρις στην Αριάδνη κατήγαγε νίκη περιώνυμη, αλλ’ εκείνος, προδίδοντας την εμπιστοσύνη της, δεν δίστασε να την εγκαταλείψει. Με μουσική, κολύμπι και δημιουργίες εφήμερες πάνω στην άμμο, έργα τέχνης που το κύμα, ο άνεμος και ο χρόνος σύντομα θα αφανίσουν, θα χαρούμε τη δύναμη της δημιουργίας, είτε αυτή διαρκεί αιώνες είτε μια μόνον στιγμή.
Οργάνωση-Επιµέλεια:
Γιάννης Τσιγκένης, Μαριάννα Γυαλίτη
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ
ΔΗΜΟΣ ΧΑΝΙΩΝ
Ζορµπάς homeland
Σταυρός Ακρωτηρίου Χανίων | 01.08.2016
Στον τόπο που γυρίστηκε η θρυλική σκηνή με τον Αλέξη Ζορμπά να χορεύει συρτάκι, στον Σταυρό του Ακρωτηρίου Χανίων, θα ξαναζήσουμε τις μοναδικές στιγμές από τα γυρίσματα της ταινίας Αλέξης Ζορμπάς. Ο χορός του Άντονυ Κουήν και η μουσική του Μίκη Θεοδωράκη ξεπέρασαν τότε τα όρια της Ελλάδας και έγιναν παγκόσμια σύμβολα μιας ελληνικότητας σύγχρονης, αλλά με βαθιές ρίζες στο πολιτισμικό παρελθόν ενός τόπου που ξέρει να ζει με πάθος στη χαρά και στη λύπη.
ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Ρέκβιεµ για 964 ψυχές
Υπαίθριος χώρος Μονής Αρκαδίου | 01.11.2016
Συναυλία αφιερωµένη στα 150 χρόνια από το Ολοκαύτωµα του Αρκαδίου
Συντελεστές:
Συνθέτες: Γεώργιος Λαμπίρης
Παύλος Καρρέρ
Νίκος Σκαλκώτας
Πέτρος Πετρίδης
Ανέστης Λογοθέτης
Θα παρουσιαστεί επίσης το έργο του Γιώργου Κουμεντάκη, Ρέκβιεμ.
Συµµετέχουν:
Σολίστ, Μυρσίνη Μαργαρίτη, Σοπράνο
Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα και Χορωδία της Ε.Ρ.Τ.
Μουσική Διεύθυνση: Αντρέας Τσελίκας
ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Φεστιβάλ Πλατείας, αφιερωµένο στο βιολί
Πλατεία Βερντέν | 9/8/2016, ώρα 20.30
Βαγγέλης Βαρδάκης - Βιολί/Τραγούδι
Κωστής Αβυσσινός - Λαούτο/Τραγούδι
Γιώργος Σταυράκης (Πάκο) - Κιθάρα
Μανώλης Λιαπάκης - Λαούτο/Τραγούδι
Κωστής Μακάκης - Βιολί/Τραγούδι
Αλέκος Φανουράκης - Λαούτο/Τραγούδι
Γιάννης Μαυριτσάκης - Βιολί
Άννα Μασσάρου - Τραγούδι
Γιάννης Δεσποτάκης - Κιθάρα/Τραγούδι
Βρυσαλάκι, 10/8/2016 | ώρα 20.30
Μιχάλης Σπυριδάκης - Βιολί
Καίτη Κουλλιά - Τραγούδι
Περικλής Σχινάς - Λαούτο
Μαρίτζια Κατσούνα - Κρουστά
Μάνος Νερατζάκης - Βιολί/Τραγούδι
Χάρης Χατζημανώλης - Κιθάρα/Τραγούδι
Κωστής Ατσαλάκης - Βιολί/κιθάρα
Κλεάνθης Ατσαλάκης - Βιολόλυρα/Λαούτο
Γιώργος Τσαντάκης - Βιολί/Τραγούδι
Τρεις Ιεράρχες, 11/8/2016 | ώρα 20.30
Κυριάκος Γκουβέντας - Βιολί
Δέσποινα Παγιούλα - Τραγούδι
Βασίλης Σμάνης - Λαούτο/Τραγούδι
Γιάννης Μαρουλάκης - Βιολί
Ξανθούλα Πορφυράκη - Τραγούδι
Μανώλης Πορφυράκης - Κιθάρα/Τραγούδι
Μάκης Μπαγκλατζής - Βιολί/τραγούδι
Χάρης Λαουρέισεν - Λαύτα
Κωστής Πουλιανάκης – κρουστά
“Καλώς εσµίξαµε”. Παγκρήτια συνάντηση Μικρασιατών
Πινακοθήκη Αγίου Νικολάου, Παρασκευή. 2/9 | ώρα 20.30
Εγκαίνια έκθεσης φωτογραφίας “Ιδρύµατος Ανταλλαγέντων Λωζάνης”
Τίτλος έκθεσης: Οι δυο όχθες της Νοσταλγίας
Λίµνη Αγίου Νικολάου. Σάββατο 3/9 | ώρα 20.00
Μετέχουν οι χορωδίες:
Μικρασιατών Ρεθύµνου, Συλλόγου Μικρασιατών Νέας Αλικαρνασσού “Η ΑΡΤΕΜΙΣΙΑ”, “Ιδρύµατος Ανταλλαγέντων Λωζάνης”
Τσιφλίκη πλάκα Κυριακή 4/9 | ώρα 20.30
Οµιλήτρια: Μαρία Σωρού
Χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας
Κρητικό συγκρότηµα µε τους: ∆αµιανό Μαυράκη (Λαούτο - τραγούδι), Χαραλάµπη Παρασκάκη (Λαούτο, λύρα, ασκοµαντούρα), Κωστή Πιταροκοίλη (πολίτικο Λαούτο), Γιώργο Σταυρακάκη (Λαούτο)
ΚΡΗΤΗ - ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ 5+1 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ
Παγκρήτιο Φεστιβάλ Πολιτισμού στο Ηράκλειο
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:
Aντιδημαρχία Πολιτισμού - Εθελοντισμού
Αντιδήμαρχος: Αριστέα Πλεύρη
Καλλιτεχνική Διεύθυνση Φεστιβάλ: Γιώργος Αντωνάκης
Σχεδιασμός, Επιμέλεια εξωφύλλου: Δημήτρης Τζάνης.
Τίτλος έργου: “Σε κατάσταση μέθης” 70X70cm, ακρυλικό 2009
Τηλεοπτικό spot: ΙΕΚ Μορφή,
Επιμέλεια spot: Βασίλης Παπαδάτος
Ραδιοφωνικό spot: ΕΡT Ηρακλείου
Μουσική επένδυση spot: Ross Daly
Φωνητική επένδυση spot: Γιωργής Τσαμπουράκης