Μας ξανασυστήνονται ως Second Floor Now παρουσιάζοντας την εικαστική ματιά τους. Το φθινόπωρο 2018 στο φεστιβάλ σύγχρονης τέχνης ΜΟΝΙΤΟΡ ΦΕΣΤ στο Ηράκλειο, κοιτάξαμε με δέος τη δουλειά τους που μιλάει για ρίζες και φτερά και αντλεί έμπνευση από το ποίημα Μαρία-Νεφέλη του Οδυσσέα Ελύτη.
Γιατί δημιουργήθηκε το Second Floor Now;
Επιλέγουμε να συγκεντρώσουμε όλη τη γνώση, την εμπειρία και την καλλιτεχνική έκφραση όλων αυτών των ετών κάτω από το όνομα Second Floor Now. Η ανάγκη μας μέσω των έργων μας - κυρίως εγκαταστάσεις (installations), φωτογραφία και εικαστικές παρεμβάσεις, είναι να παρακινήσουμε, να εμπνεύσουμε, να προβληματίσουμε, να μοιραστούμε πράγματα που μας περιβάλλουν και αφορούν όλους.
Λίγες σκέψεις σχετικά με την οπτική κουλτούρα στην Ελλάδα
Η οπτική κουλτούρα στην Ελλάδα βρίσκεται στη ίδια μοίρα με κάθε άλλου είδους κουλτούρας: είναι υπαρκτή αλλά άνισα κατανεμημένη και ως εκ τούτου αδύναμη να προσφέρει ένα συνολικά δυνατό αποτέλεσμα. Φυσικά υπάρχουν άτομα ή ομάδες ανθρώπων που έχουν την αντίληψη και την διάθεση να δημιουργήσουν αλλά και να απορροφήσουν τα μηνύματα που προκύπτουν από έργα οπτικού περιεχομένου, στο σύνολο όμως μιας μικρότερης (Κρήτη) ή μεγαλύτερης (Ελλάδα) κοινωνίας, ο κόσμος δεν έχει την δυνατότητα να εισπράξει και να αξιολογήσει την ουσία των πραγμάτων που συμβαίνουν γύρω του. Αυτό κατά κύριο λόγο έχει να κάνει με την παιδεία μας, τον τρόπο που διαπλάθουμε τον χαρακτήρα μας όχι μόνο από το σχολείο, αλλά και από το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο βρισκόμαστε.
Καταλήγουμε έτσι σε ένα φαύλο κύκλο: δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε ουσιαστική κουλτούρα επειδή δεν έχουμε την ανάλογη παιδεία, και δεν έχουμε ουσιαστική παιδεία για μας λείπει η κουλτούρα για να την δημιουργήσουμε.
Επιλέγετε σαν βάση σας την Κρήτη αλλά δουλεύετε στα "σύννεφα" με συνεργάτες σε όλη την χώρα και στο εξωτερικό. Τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει σίγουρα επιλογή. Και κατ’επέκταση ελευθερία. Προσπαθούμε να κρατάμε ό,τι νιώθουμε, ό,τι είναι ουσιαστικό, χωρίς όμως να μας εγκλωβίζει. Σημαίνει ότι επιλέξαμε να μένουμε σε ένα νησί όμορφο, το οποίο καλύπτει σημαντικές ανάγκες σε σχέση με την ποιότητα ζωής μας. Και λειτουργώντας ως βάση μας επιτρέπει να ταξιδεύουμε σε όλο τον κόσμο. Μέσω της τεχνολογίας ερχόμαστε σε επαφή με ό,τι και όποιον χρειάζεται προκειμένου να γίνεται κομμάτι - συνοδοιπόρος αυτού που πρόκειται να γεννηθεί. Τόσο σε εφαρμοσμένο, όσο και σε καλλιτεχνικό επίπεδο.
Είναι οι γραφίστες καλλιτέχνες;
Όλοι είμαστε εν δυνάμει καλλιτέχνες. Όταν ασχολείσαι με την οπτική επικοινωνία ψάχνεις τρόπους να επικοινωνήσεις ένα μήνυμα. Ψάχνεις ιδέες και μελετάς πολύ τη σημειολογία, τους συμβολισμούς. Αυτή η διαδικασία είναι μια καλλιτεχνική προσέγγιση. Η διαφορά είναι ότι στη μία περίπτωση εκφράζεσαι για κάποιον άλλο (βλ. Spir.to), ενώ στην άλλη περίπτωση εσύ ο ίδιος θέλεις να εκφράσεις και να εκφραστείς (βλ. Second Floor Now).
H ανάγκη για έκφραση είναι κοινή και στις δύο περιπτώσεις. Ίσως να διαφέρουν τα μέσα. Διανύουμε καιρούς με άπειρες δυνατότητες. Και είναι στο χέρι μας πως θα χρησιμοποιήσουμε αυτές και με ποιο τρόπο και προς ποια κατεύθυνση.
Aπό πού αντλείτε έμπνευση;
Πέρα από καλλιτεχνικό ζευγάρι και συνάδελφοι, είμαστε και ζευγάρι στη ζωή εδώ και 21 χρόνια. Αυτό από μόνο του κάτι λέει. Σίγουρα εμπνέουμε και εμπνεόμαστε ο ένας τον άλλο. Είμαστε άτομα με έμφυτη την τάση για εξερεύνηση αλλά και την τάση για εύρεση λύσεων, γενικώς.
Η ανάγκη του ανθρώπου για εύρεση λύσεων σε επαγγελματικό αλλά και προσωπικό επίπεδο αποτελεί από μόνη της έμπνευση για εμάς.
Πώς προέκυψε το έργο στο ΜΟΝΙΤΟΡ ΦΕΣΤ;
Μάλλον δεν προέκυψε, απλά ήταν για να γίνει. Όλα κύλησαν τόσο αβίαστα και χωρίς κανένα εμπόδιο, που μόνο που δε μας μίλαγε το έργο με ανθρώπινη λαλιά. Βιώσαμε ένα απίστευτο ταξίδι ψυχής, μέσα από όλη αυτή τη δημιουργικότητα και την έμπνευση και την αλληλεπίδραση με τον κόσμο. Και μία εντονότατη ανάγκη να βγει εκεί έξω και να συνομιλήσει αυτό το έργο, που απλά εμείς γίναμε η Πύλη να περάσει από μέσα.
Ένα μεγάλο κομμάτι του Μονιτορ Φεστ 2018 ήταν ο Οδυσσέας Ελύτης. Έμπνευση μας ήταν το ποίημα Μαρία Νεφέλη και κυρίως το τελευταίο κομμάτι που ονομάζεται “Το Αιώνιο Στοίχημα”. Κάθε στίχος και μια έκρηξη συναισθημάτων και μία αίσθηση ολοκλήρωσης. Έτσι μέσα από σχεδόν σιωπηλή διαδικασία προέκυψε και το έργο Aequi Libra, δηλαδή το σημείο ισορροπίας.
Τα Φτερά θέλουν να πετάξουν.
Οι Ρίζες θέλουν να Ριζώσουν.
...
Φτερά που οδηγούν στη Ελευθερία.
Οι Ρίζες μια ενθύμηση της προέλευσης σου. Του ποιος είσαι.
Έτσι το νιώσαμε. Ελευθερία = Αυτογνωσία.
Τι μουσική υπόκρουση θα του δίνατε;
Θα το ντύναμε μουσικά με τη φωνή της Lisa Gerrard με το κομμάτι Μaranatha. Ένα κομμάτι που ακούγοντας το σε πάει στην ουσία των πραγμάτων. Απέριττο και συνδεδεμένο με τη μεγαλοπρέπεια του κόσμου, με τη μεγαλοπρέπεια της ύπαρξης. Όχι ότι δε θα μπορούσε όμως να ντυνόταν μουσικά και με το “Shine On You Crazy Diamond” των Pink Floyd. Θα μπορούσε να ντυθεί με όλα τα μουσικά είδη. Και θα μπορούσε συνομιλήσει με τον δέκτη σε όλα τα επίπεδα.
Κάποιοι έκλαιγαν αντικρύζοντας το έργο σας... Γιατί;
Αυτό είναι αλήθεια από τα πιο συγκινητικά πράγματα που συνέβησαν. Μας εκμυστηρεύτηκαν ότι ταυτίστηκαν πολύ βαθιά με τον συμβολισμό του έργου. Κάποιοι δεν μπορούσαν να βρουν το σημείο ισορροπίας τους και τους ήταν μια επίπονη διαδικασία. Άλλοι είχαν τα φτερά και έψαχναν να ριζώσουν, άλλοι είχαν ριζώσει αλλά δεν είχαν τα φτερά.
Είναι σαν το έργο να έθετε ένα σοβαρό ερώτημα απέριττα και με ειλικρίνεια. Και αυτό αγγίζει λεπτές χορδές στην ψυχοσύνθεση του ατόμου.
Πόσο σημαντικό (ή όχι) είναι να υπάρχουν διοργανώσεις σύγχρονης τέχνης στην πόλη του Ηρακλείου;
Είναι από τα σημαντικότερα πράγματα για τους κατοίκους μιας πόλης αλλά και για την ίδια την πόλη.
Πρώτα πρώτα τα οπτικά ερεθίσματα και κατ’ επέκταση το άνοιγμα του μυαλού προκειμένου να χωρέσει το διαφορετικό, το καινούριο. Μόνο έτσι προχωράς μπροστά. Βλέπεις τη Ζωή, αποκτάς εμπειρίες. Η Τέχνη είναι γέφυρα επικοινωνίας και ευκαιρία για αλληλοκατανόηση. Άρα μια ευκαιρία για καλύτερη ποιότητα ζωής.
Τι έχει να πει η "Μαρία Νεφέλη" στο σήμερα;
Έχει πολλά να πει. Όμως όχι κάτι τόσο καινούριο, όσο βαθιά ουσιαστικό και αυτονόητο. Και αυτό γιατί οι άνθρωποι έχουμε ξεμακρύνει από το αυτονόητο: ότι το σημείο ισορροπίας μπορεί να επέλθει μόνο μέσω του εαυτού μας. Ότι η δύναμη κρύβεται μέσα στον καθένα ξεχωριστά και αυτό απαιτεί αυτογνωσία. Άρα, ελευθερία.
Ποιο είναι το μάντρα σας ως καλλιτεχνικό ντουέτο;
“Η Τέχνη μας φέρνει πιο κοντά στην εσωτερική μας φωνή, τόσο που μπορεί και να ακούσουμε αυτό που μας ψιθυρίζει”.