Μιλήσαμε με την Κέλυ με αφορμή την συναυλία της 16ης Ιουλίου στο μικρό κηποθέατρο «Μάνος Χατζιδάκις» όπου θα μας παρουσιάσει τη μουσική της από το προσωπικό της άλμπουμ “7Fish” -και όχι μόνο- παρέα με κάποιους αγαπημένους μουσικούς που είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε μέσα από το Houdetsi Festival όλα αυτά τα χρόνια.
Είσαι από τις πρώτες μουσικούς που εισήγαγαν τον ρόλο της λυράρισσας / συνθέτριας. Νιώθεις ότι ξεπερνώντας τα στερεότυπα, ανοίγεις δρόμους και για άλλες γυναίκες μουσικούς που θα ήθελαν να πάρουν λύρα και δοξάρι;
Δεν χρειάστηκε να ξεπεράσω κάποιο στερεότυπο και ούτε “πάλεψα” να αποδείξω ότι μια γυναίκα μπορεί να παίζει λύρα και να συνθέτει μουσική. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν σκέφτηκα ότι κάνω κάτι παράξενο. Εγώ απλά ήθελα πολύ να μάθω να παίζω λύρα και από τη φύση μου προέκυψε και η ανάγκη να συνθέσω μελωδίες. Έτσι έρχονται όλα πολύ φυσικά χωρίς να έχω καθόλου την αίσθηση ότι “εισήγαγα το ρόλο της λυράρισσας” ή ότι άνοιξα δρόμους, όπως λες. Ωστόσο, είναι αλήθεια πως για κάποιες άλλες κοπέλες που τις βασανίζει το στερεότυπο, ή που διστάζουν να πιάσουν τη λύρα γιατί υπάρχει ο συνειρμός του άντρα να παίζει το όργανο αυτό, βλέποντας εμένα σε συναυλίες ή ακούγοντας τη μουσική μου ίσως να απελευθερώθηκαν από αυτή την προκατάληψη. Αν και δεν ήταν αυτός ο στόχος μου συνειδητά, μακάρι να ισχύει! Και κυρίως μακάρι να απελευθερωθούν από το στερεότυπο αυτό και οι άντρες.
Πλάι στον Ross Daly έχεις παίξει σε κάποιους από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους συναυλιακούς χώρους σε όλο τον κόσμο. Πώς είναι η αίσθηση να παίζεις μπροστά σε ένα άγνωστο κοινό στην άλλη πλευρά του πλανήτη; Ποια εμπειρία / βραδιά σου άφησε τις πιο δυνατές εντυπώσεις.
Έχουμε παίξει σε μικρά χωριά στη μέση του πουθενά, μέσα σε δάση στην Αυστραλία ή την Αμερική μέχρι τα πιο σημαντικά θέατρα του “πολιτισμένου” κόσμου! Η διαφορά δεν είναι μεγάλη. Την ώρα που παίζουμε μουσική σημασία έχει ο καλός ήχος, η επικοινωνία με το κοινό και η δική μας όρεξη να μοιραστούμε την τέχνη μας με αυτούς που ήρθαν να μας ακούσουν.
Η αίσθηση του να παίζεις μουσική για ένα άγνωστο κοινό είναι πολύ ιδιαίτερη γιατί ο άνθρωπος που σε ακούει βάζει σε πρώτο πλάνο τη μουσική και όχι την Κέλυ, το Ross, την Κρήτη, το Αφγανιστάν ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Όταν το κοινό είναι καινούριο, είναι αδέσμευτο από προκαταλήψεις που το αποσπούν από την ουσία της μουσικής. Από την άλλη πλευρά και το να παίζεις για ένα κοινό που σε ξέρει καλά και που γνωρίζει τη μουσική σου, η πρόκληση και η ευχαρίστηση είναι μεγάλη γιατί νιώθεις ότι ο άλλος σε καταλαβαίνει, αφού σε ένα επίπεδο μιλάτε την ίδια γλώσσα.
Μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω μια εμπειρία που μου άφησε ιδιαίτερη εντύπωση, γιατί είναι πολλές αυτές που μου χάρισαν στιγμές που θα με ακολουθούν σε όλη μου τη μουσική ζωή. Θυμάμαι όμως μια φορά στην Αυστραλία, που παίξαμε μέσα σε ένα τροπικό δάσος με χιλιάδες καλαμιές. Η συναυλία μας στήθηκε σε ένα ξέφωτο και η σκηνή είχε σχηματιστεί από δεκάδες πολύ ψηλά καλάμια που είχαν γύρει προς το κέντρο και είχαν φτιάξει κάτι σαν ένα υπόστεγο πάνω από την αυτοσχέδια σκηνή. Τη βραδιά εκείνη ήρθαν Αυστραλοί, νέοι και γέροι από τα γύρω χωριά και τους παίξαμε μουσική με όλη μας την ψυχή χωρίς να έχουμε καθόλου την αίσθηση ότι “εμείς ήρθαμε από την Κρήτη και φέραμε εδώ τη μουσική μας στην Αυστραλία για να την ακούσουν αυτοί που ήρθαν” Όχι! καθόλου…Ένιωσα ότι τη συναυλία εκείνη την κάναμε όλοι μαζί, και εμείς και οι Αυστραλοί, και οι καλαμιές, η φεγγαράδα, οι βάτραχοι, τα φίδια και οι αράχνες που περπατούσαν αδιάφορες ανάμεσα στις καρέκλες…! Η μουσική δεν ήταν δική μας, ήταν ολονών μας. Μακάρι να έχω πάντα αυτή τη συνείδηση που είχα εκείνη τη στιγμή.
Η μουσική σου έχει ακούσματα της Κρήτης, και παραδοσιακά ηχοχρώματα της Ανατολής. Αλλά έχει και μια πιο σύγχρονη, πιο πειραματική προσέγγιση. Θα μπορούσες να δώσεις ένα όνομα στη μουσική που γράφεις;
Έχω μελετήσει διάφορα μουσικά ιδιώματα και έχω δουλέψει πάνω στη λύρα τεχνικές και από άλλα όργανα και μουσικές παραδόσεις. Οπότε είναι αναπόφευκτο το αποτέλεσμα να είναι ένα κράμα όλων αυτών. Ωστόσο από τις πρώτες ήδη απόπειρές μου να συνθέσω μουσική ανακάλυψα -και ελπίζω ότι αυτό ισχύει- ότι μπορώ να έχω ένα δικό μου ήχο και ένα τρόπο που με χαρακτηρίζει. Αυτό συμβαίνει με όλους τους συνθέτες. Ο καθένας έχει τη δική του “ηχητική υπογραφή” και αυτό είναι το ωραίο στη σύχγρονη σύνθεση, ειδικά στη δική μας περίπτωση που ασχολούμαστε με αρχαίες μουσικές παραδόσεις και συνθέτουμε νέες μελωδίες με επιροές και έμπνευση από κάτι που μπορεί να έχει τις ρίζες του χιλιάδες χρόνια πίσω. Ο Ross ονομάζει αυτό το είδος Σύγχρονη Τροπική Μουσική, δηλαδή νέες συνθέσεις που βασίζονται σε τροπικές μουσικές παραδόσεις. Ο όρος είναι σωστός και περιγράφει με ακρίβεια το είδος, αλλά εγώ του λέω ότι μου ακούγεται πολύ ακαδημαϊκός και δεν περιλαμβάνει μέσα του τη μαγεία της μουσικής. Οπότε πρέπει να βρει κάτι άλλο…χαχαχα! Μάλλον απλά “μουσική που μου αρέσει”.
Η αίσθηση του να παίζεις μουσική για ένα άγνωστο κοινό είναι πολύ ιδιαίτερη γιατί ο άνθρωπος που σε ακούει βάζει σε πρώτο πλάνο τη μουσική και όχι την Κέλυ, το Ross, την Κρήτη, το Αφγανιστάν ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο
Η σύνθεση για σένα είναι μια εγκεφαλική, συνειδητή διαδικασία ή παίζει περισσότερο ρόλο ο αυτοσχεδιασμός; Από πού αντλείς έμπνευση συνήθως;
Αυτή η ερώτηση είναι πολύ δύσκολη. Την ίδια απορία έχω κι εγώ…
Αν και κατάγεσαι από τον Πειραιά, ζεις αρκετά χρόνια στην Κρήτη. Τι αγαπάς περισσότερο στο νησί, και τι θα ήθελες να αλλάξεις;
Όντως γεννήθηκα και μεγάλωσα στον Πειραιά, αλλά κατάγομαι από την Κεφαλονιά και από την Κρήτη. Η σχέση μου με το νησί αναπτύχθηκε όχι λόγω καταγωγής, αλλά χάρη στο Ross και το Μουσικό Εργαστήρι Λαβύρινθος. Ζω εδώ πολλά χρόνια και πολύ δυσκολα θα φανταζόμουν τη ζωή μου αλλού. Όταν γυρίζουμε από ταξίδι και προσγειωνόμαστε στο αεροδρόμιο Ν.Καζαντζάκης με πιάνει μια αγαλίαση και έχω την αίσθηση ότι έφτασα “σπίτι”.
Η Κρήτη έχει μια απαράμιλλη φυσική ομορφιά, και ανθρώπους ιδιαίτερους, φιλόξενους και ζεστούς. Αυτά τα χαρακτηριστικά βέβαια υπάρχουν σε πολλά μέρη της Ελλάδας και του πλανήτη. Οπότε αυτός ο κομπασμός που συναντάμε συχνά γύρω από το πόσο φοβεροί είμαστε εμείς οι Κρητικοί και πόσο όμορφη είναι η Κρήτη μας, δυστυχώς μειώνει την πραγματική αξία του νησιού. Αν μπορούσαμε να σεβόμαστε και να φροντίζουμε το αναμφίβολα πανέμορφο φυσικό μας περιβάλλον και σταματούσαμε την περιαυτολογία γύρω από τις σχεδόν “υπεράνθρωπες δυνάμεις” του Κρητικού με τα στιβάνια, το μαύρο πουκάμισο, το όπλο και το 4Χ4, τότε νομίζω ότι θα αποκαλύπτοταν η αληθινή ομορφιά πίσω από το πέπλο του ναρκισσισμού που συχνά μας σκεπάζει.
Επειδή είναι καλοκαίρι και πλησιάζει η ώρα για το Houdetsi Festival, κι εφόσον είσαι μία από τις «ψυχές» του φεστιβάλ, θέλεις να μοιραστείς κάτι μαζί μας για την φετινή διοργάνωση; Τι να περιμένουμε αυτή τη χρονιά;
Όπως πολύ σωστά το έθεσες, είμαι μόνο μία από τις εκατοντάδες “ψυχές” αυτού του φεστιβάλ. Πραγματικά οι άνθρωποι που δουλεύουν για να γίνει αυτή η γιορτή κάθε χρόνο είναι πάρα πολλοί. Και οι πιο πολλοί είναι αυτοί που δεν φαίνονται. Παιδάκια και γέροι από το χωριό, που ασβεστώνουν τις αυλές τους και φυτεύουν γλάστρες για να δουν όμορφο το χωριό μας οι επισκέπτες ή καθαρίζουν δρόμους και στήνουν καρέκλες. Όπως κάθε χρόνο στο μουσικό πρόγραμμα θα ακούσουμε πολλά νέα συγκροτήματα και σπουδαίους καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο. Φέτος το φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί 4-7 Αυγούστου. Το πρόγραμμα είναι ακόμα υπό διαμόρφωση, οπότε δεν έχω να σου ανακοινώσω κάτι, αλλά αυτό που περιμένουμε φέτος είναι να πραγματοποιηθεί η ευχή μας: Nα δούμε λιγότερα φαινόμενα εμπορευματοποίησης και να λάμψει ο εθελοντισμός και η αγάπη για την τέχνη….Αυτό θα ήθελα να δούμε φέτος.
Στις 16 Ιουλίου θα εμφανιστείς στη σκηνή του μικρού Κηποθεάτρου (Μ. Χατζιδάκις) μαζί με πολλούς σπουδαίους μουσικούς από την Ελλάδα, την Ισπανία, το Ιράν. Μουσικούς τους οποίους ήδη γνωρίζουμε και έχουμε αγαπήσει από τις συναυλίες στο Χουδέτσι. Η δική μας αίσθηση, από την πλευρά του κοινού, είναι ότι οι συνεργασίες αυτές είναι πλέον σε «άλλο» επίπεδο, μουσικό και φιλικό. Εσύ πώς το βιώνεις;
Στις 16 Ιουλίου θα παρουσιάσω μερικές συνθέσεις μου από τους δύο δίσκους που έχω κάνει σε συνεργασία με σπουδαίους μουσικούς. Σε αυτή τη συναυλία θα παίξουν μαζί μου Ross Daly: Λύρα, Τάρχου, Σάζι , Efrén López: Hurdy Gurdy, Σάζι, Νταούλι , Bijan Chemirani: Κρουστά, Ταξιάρχης Γεωργούλης: Ούτι, Σοφία Ευκλείδου: Τσέλο, Παύλος Σπυρόπουλος: Κοντραμπάσο, Μαρίτζια Κατσούνα: Κρουστά, Άρης Κορνελάκης: λύρα. Ο κάθε ένας από αυτούς είναι καλός μου φίλος και έχουμε ζήσει μαζί διάφορα πράγματα, όχι μόνο στη μουσική. Προσωπικά το βρίσκω πολύ σημαντικό να συνεργάζεται κανείς με ανθρώπους με τους οποίους μπορεί να επικοινωνήσει και σε άλλο επίπεδο πέρα από τη μουσική. Η σχέση είναι πολύ βαθύτερη και το μουσικό αποτέλεσμα πολυεπίπεδο. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ να παίζω με κάποιον που δεν εκτιμώ σαν άνθρωπο ή που έστω δεν έχω πιει ένα κρασί μαζί του και δεν έχουμε κάνει παρέα ή δεν έχουμε γελάσει. Πάνω στη σκηνή όλοι μας θέλουμε βοήθεια, αλληλοϋποστήριξη και αγάπη και είναι υπέροχο αυτό να το μοιράζεσαι με δικούς σου ανθρώπους!
7 ψάρια, 7 μουσικά κομμάτια. Και το όγδοο του άλμπουμ “7Fish” με τον μυστηριώδη τίτλο “S” τι κρύβει μέσα του;
Αυτό το όγδοο κομμάτι ονομάζεται “S” γιατί το σχήμα αυτού του γράμματος διαγράφει την κίνηση του ψαριού μέσα στο νερό… Επίσης στη μουσική γραφή το S σημαίνει παύση, σιωπή, από το Silence. Το κομμάτι αυτό έχει μια σκοτεινή αίσθηση σαν να βρίσκεσαι στο βυθό της θάλασσας και κάποια μυστηριώδη ηχοχρώματα που στοχεύουν να μεταφέρουν τον ακροατή σε ένα βαθύτερο επίπεδο της ψυχής του, εκεί που υπάρχει η ηρεμιά, η σιωπή… Ή τουλάχιστον αυτό προσπάθησα…χαχαχαχ! Δεν έχω ιδέα αν το κατάφερα έστω και με έναν ακροατή:)
Πες μας το αγαπημένο σου μέρος για διακοπές στην Κρήτη, το μέρος που σε χαλαρώνει και σε ξεκουράζει.
Με το Ross πηγαίνουμε διακοπές νότια. Πιστεύω ότι η νότια πλευρά του νησιού είναι μαγική. Παίρνουμε μαζί όργανα και κανένα σκύλο και όπου και να πάμε χαλαρώνουμε και ξεκουραζόμαστε… Μου αρέσουν πολύ οι Λίγκρες, τα Φέρμα, η Πρέβελη και η Κάτω Ζάκρος. Σίγουρα κάτι ξέχασα, αλλά αυτά μου ήρθαν τώρα στο μυαλό.
Αυτό που περιμένουμε φέτος στο Houdetsi Festival είναι να πραγματοποιηθεί η ευχή μας: Nα δούμε λιγότερα φαινόμενα εμπορευματοποίησης και να λάμψει ο εθελοντισμός και η αγάπη για την τέχνη
Τέλος, δεν θα έλειπε η κλασική, κλισέ ερώτηση: επόμενα βήματα, επόμενα σχέδια… μουσικά ή προσωπικά! ☺
Μετά τη συναυλία στο μικρό κηποθέατρο έχουμε διάφορες συναυλίες με το Ross στην Πάτρα, στην Πάρο, στην Κρήτη και στη Βόρεια Ελλάδα τον Αύγουστο και στο Ιράν, στην Κύπρο και την Καλαμάτα το Σεπτέμβρη, με διάφορους συνδυασμούς μουσικών. Μετά θα πάμε στη Βουλγαρία και στη Γερμανία και γενικά το χειμώνα προβλέπεται να λείπουμε αρκετά στο εξωτερικό. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για ένα μουσικό να βιοποριστεί, οπότε εμείς δουλεύουμε κυρίως έξω. Ωστόσο εδώ είναι το σπίτι μου και εδώ θα έχω πάντα τη βάση μου.
Πολύ σύντομα θα κυκλοφορήσει επίσης μια νέα δισκογραφική παραγωγή με τίτλο “Όση χαρά ’χουν τα πουλιά”, που κάναμε με την Ευγενία Δαμαβολίτη-Τόλη στο τραγούδι και σε σύνθεση του Ross. Πρόκειται για 10 νέα κομμάτια ερμηνευμένα από την υπέροχη φωνή της Ευγενίας μαζί με τους Αντώνη Ξυλούρη (λαούτο), Γιώργη Σταυρακάκη (λαούτο), Μαρίτζια Κατσούνα (κρουστά), εγώ λύρα, ο Ross λύρα, τάρχου και λαούτο και με ηχοληψία από το Βαγγέλη Αποστόλου.
Θα ήθελα πολύ να κάνω σύντομα και άλλη μια δισκογραφική δουλειά με δικές μου νέες συνθέσεις και φυσικά να συνεχίζω να παίζω όσο πιο πολύ γίνεται με τους αγαπημένους μου μουσικούς και να μοιράζομαι την τέχνη μου με το δυνατό περισσότερους ανθρώπους. Αυτό είναι το “σχέδιό” μου.