Είδαμε τους «Δροσουλίτες» για πρώτη φορά στην κατασκήνωση του caravan project στο Ηράκλειο και βρήκαμε την ιδέα του παιδικού «πολιτικού» κουκλοθέατρου φανταστική! Συναντήσαμε τον Γιώργο Αναγνωστάκη, βασικό συντελεστή του Κουκλο-Θέατρου, ο οποίος μας μίλησε για τις παραστάσεις τους και το ρόλο της τέχνης και του μύθου στη σύγχρονη εποχή.
Πες μας λίγα λόγια για την πορεία του Κου-κλο - Θέατρου.
Όλα ξεκίνησαν στη Λήμνο τη δεκαετία του ’80. O ιδρυτής του Θιάσου είναι ο Ηλίας Αναγνωστάκης, ο οποίος έκανε τα πρώτα ερασιτεχνικά κουκλοθεατρικά βήματα στη Μύρινα της Λήμνου. Με απλές κατασκευές, αλευρόκολλα, μικρές γαντόκουκλες και ξύλινη κουκλοσκηνή έγιναν οι πρώτες παραστάσεις. Τη δεκαετία του ’90 ο Κουκλοθίασος εγκαταστάθηκε μόνιμα στις Ερυθρές Δυτικής Αττικής με παραστάσεις όπως «Ο Οδυσσεβάχ» της Ξένιας Καλογεροπούλου, «Ρωμαίος και η Ιουλιέτα», «Η Μικρή Γοργόνα» του Άντερσεν, κά. Από το 2011 αναλαμβάνει πια ο γιος του, ο Αναγνωστάκης Γιώργος! Πλέον η έδρα του Θιάσου είναι το Ηράκλειο της Κρήτης και περιοδεύει στο νησί αλλά και σε όλη την Ελλάδα, ξεκινώντας δειλά με το έργο «Ο Φρίξος και η Έλλη», «Ο Ερωτόκριτος», «Ο Ψαροτρομάρας» και «Οι Δροσουλίτες»!
Ποια είναι η διαδικασία παραγωγής μιας παράστασης κουκλοθέατρου;
Για να «γεννηθεί» μία παράσταση περνάει από πολλά στάδια. Πρώτα πρέπει να κατασταλάξουμε στο «τι» θα ανεβάσουμε. Ύστερα περνάμε στη μελέτη του έργου. Πηγές, φωτογραφίες, κείμενα, αναφορές. Μετά στην κατασκευή των σκηνών, των κουκλών και όλων τον αντικειμένων που θα χρειαστούν. Όλο αυτό είναι μία πολύμηνη διαδικασία. Μετά την κατασκευή, προχωράμε στην σκηνοθεσία. Όλες οι κούκλες είναι χειροποίητες, γεμάτες φαντασία, από διάφορα απλά υλικά που υπάρχουν τριγύρω μας!
Χρησιμοποιούμε την τεχνική του Μαύρου Θεάτρου (Σαν το θέατρο της Πράγας με τα έντονα χρώματα), την τεχνική του Muppet Show όπου όλα αυτά εναλλάσσονται και «παντρεύονται» από παράσταση σε παράσταση. Μας αρέσει να αλλάζουμε τεχνικές και να πειραματιζόμαστε. Κάθε κατασκευή μπορεί να έχει άλλη τεχνική κατασκευής. Πχ, ένα κάστρο σμιλευμένο σε φελιζόλ και μία κούκλα με σφουγγάρι και πανιά (όπως ο πασίγνωστος πια Ψαροτρομάρας!)
Η παράσταση «Δροσουλίτες» διασκευάζει ένα τοπικό θρύλο για να περάσουν ένα επίκαιρο μήνυμα. Πιστεύεις ότι τα παραμύθια και οι μύθοι μπορούν να γίνουν όχημα για αλλάξει νοοτροπία η νέα γενιά, και –ιδανικά- να φέρουν κοινωνική αλλαγή;
Προσπαθούμε τα έργα όπου ανεβάζουμε να περνούν αξίες στα παιδιά όπως η αλληλεγγύη, η συνεργασία, η δημοκρατία και η οικολογία. Εκτιμούμε πως το κουκλοθέατρο που κάνουμε είναι πολιτικό με την ευρεία έννοια. Γνώμη μας είναι ότι η Τέχνη οφείλει να παίρνει θέση ενάντια στο άδικο, στη φτώχια και γενικότερα στις εξελίξεις των καιρών. Για παράδειγμα με τους Δροσουλίτες. Είναι ένα έργο γραμμένο από εμάς. Εμπνευσμένο απ’ τη Μάχη του Φραγκοκάστελλου το 1828 με άρωμα όμως του σήμερα! Με λίγα λόγια: όλα πρόκειται να αλλάξουν στην περιοχή… οι παραλίες, τα δέντρα, ακόμα και το ίδιο το Κάστρο θα το γκρεμίσουν! Δυο μεγάλοι και τρανοί αγοραστές θέλουν να βγάλουν πετρέλαιο. Θα μπορέσει ο μικρός Μανωλιός να υπερασπιστεί το χωριό του και το Κάστρο του Φραγκοκάστελλου μαζί με τους κατοίκους, σαν σύγχρονοι Δροσουλίτες; Μέσα από μικρές τέτοιες ιστορίες, και μπόλικο χιούμορ βέβαια, τα παιδιά βιώνουν την ιστορία σαν να ήταν δική τους. Και τι πιο όμορφο από το να δημιουργείς μνήμες στα παιδιά!
Έχουν και τα άλλα κουκλοθέατρα που έχετε ανεβάσει παρόμοια μηνύματα;
Η επιλογή του έργου είναι κάτι που μας βασανίζει αρκετά. Προτιμούμε έργα με νόημα ή, αν το θέλετε, έργα σχετικά δύσκολα για να διασκευαστούν για μικρές ηλικίες. Ο Ψαροτρομάρας σαν έργο είναι τόσο επίκαιρο και διαχρονικό ακόμα κι αν γράφτηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’80 από την Φρόσω Χατόγλου. Μιλάει για την αδικία, τον εκφοβισμό, και την συνεργασία των μικρών ψαριών ενάντια στο θεριό τον Ψαροτρομάρα! Έχουμε πολλές μαρτυρίες γονέων και «καταγγελίες» ότι τα παιδιά τους σταμάτησαν μετά από πολύ καιρό να φωνάζουν στο σπίτι το σύνθημα «ΚΑΤΩ Ο ΨΑΡΟΤΡΟΜΑΡΑΣ!»
Η επόμενη επιλογή για το 2015-2016 είναι «Η Ειρήνη του Αριστοφάνη», μία πρόκληση που απ’ ότι φαίνεται θα ξεπεράσει όλες τις άλλες δουλειές που έχουμε κάνει!
Το κουκλοθέατρο είναι μόνο για τα παιδιά;
Το κουκλοθέατρο που κάνουμε εμείς προορίζεται για παιδιά. Βασικά και για «μεγάλα» παιδιά! Τι θέλω να πω. Λόγω των τεχνικών που χρησιμοποιούμε οι γονείς όταν έρχονται να δουν το έργο πιστεύουν ότι θα δουν το «κλασικό» κουκλοθέατρο. Δακτυλόκουκλες, γαντόκουκλες, ό,τι θυμάται κανείς από το νηπιαγωγείο. Όταν όμως ξεκινά το έργο, και εξαφανίζεται ο ανθρώπινος παράγοντας πάνω στη σκηνή και τα χρώματα από το black light κάνουν τις κούκλες να φαίνονται μαγικές, τότε, ενθουσιάζονται και εκείνοι μαζί με τα παιδιά τους! Είναι κάτι που δεν το περιμένουν. Και αυτό μας χαροποιεί πολύ! Υπάρχουν βέβαια θίασοι που ανεβάζουν έργα για ενήλικες όπως το Κουκλοθέατρο ARIMA απ το Ηράκλειο, του Κώστα Ζαΐμάκη το οποίο είναι καταπληκτικό! Δεν έχει ηλικιακά όρια το κουκλοθέατρο!
Πιστεύεις ότι το κουκλοθέατρο έχει μέλλον στην εποχή μας, όπου κυριαρχεί η γρήγορη πληροφορία και οι ψηφιακές τεχνολογίες;
Τα πρωτόγονα ένστικτα που γέννησαν το κουκλοθέατρο θα υπάρχουν όσα tablet και αν αγοράσουμε! Όταν πας να δεις κουκλοθέατρο ή και θέατρο, ξέρεις από την αρχή ότι αυτό που θα δεις είναι ένα «ψέμα». Κάτι φτιαχτό. Και όμως πας. Γιατί; Ας το σκεφτούμε λίγο! Αυτό βέβαια ισχύει για το ενήλικο κοινό και για τα παιδιά Τρίτης δημοτικού και μεγαλύτερα. Στις πιο μικρές ηλικίες ό,τι βλέπουν είναι μαγικό, ακατανόητο, τρισδιάστατο, πραγματικό. Το ζούνε έντονα εκείνη τη στιγμή! Δεν φοβόμαστε την τεχνολογία. Μπορεί να γίνει ένα εργαλείο δουλείας. Όπως ένα μαχαίρι μπορεί να σε λαβώσει, έτσι μπορεί να σε σώσει μέσα σε ένα χειρουργείο.
Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;
Μετράμε ήδη τέσσερα χρόνια στη Κρήτη και έχουμε κάνει εκατοντάδες παραστάσεις. Συνεργαζόμαστε με δεκάδες Πολιτιστικούς Συλλόγους κάθε καλοκαίρι διοργανώνοντας παραστάσεις σε κωμοπόλεις και χωριά, Δημοτικά Σχολεία, Νηπιαγωγεία, Δήμους, και για ιδιώτες. Φέτος προετοιμαζόμαστε για την καλοκαιρινή περιοδεία μας στο νησί αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ένα σχέδιο το οποίο θέλουμε να πραγματοποιήσουμε είναι να παίξουμε κουκλοθέατρο στην Ομογένεια. Ήδη έχουμε κάποιες επαφές με Γερμανία, Ελβετία αλλά και Αυστραλία! Αυτό θα ήταν ένα μεγάλο όνειρο για εμάς, να μοιραστούμε με τα παιδιά εκεί μια παράσταση κουκλοθεάτρου!
Το Κουκλο – Θέατρο ετοιμάζεται πυρετωδώς για την καλοκαιρινή περιοδεία 2015 και συνεργάζεται με Πολιτιστικούς Συλλόγους, Δήμους, και ιδιώτες! Επικοινωνήστε μαζί τους στο 6977 987248 και πραγματοποιήσετε μία παράσταση στην περιοχή σας!