Τι το ίδιο και τι το διαφορετικό έχει το φετινό Φεστιβαλάκι;
Aυτό που θα λέγαμε ότι παραμένει ίδιο, ή καλύτερα «άσβεστο», είναι αφενός το πάθος για αυτό που κάνουμε και αφετέρου ο στόχος: το να αναδείξουμε δηλαδή την πολιτιστική δραστηριότητα της Κρήτης του χθες και του σήμερα, εμπνέοντας το αύριο. Τα παραπάνω είναι και ο παρονομαστής της προσπάθειας μας. Από εκεί και πέρα παραμένει ίδια η δομή του φεστιβάλ, αλλά διαφοροποιείται το περιεχόμενο που τείνει να είναι περισσότερο προσανατολισμένο στην δυτική Κρήτη, αλλά και ταυτόχρονα θα είναι περισσότερο επιμορφωτικό. Πέραν από «γλεντισμένος», πιστεύουμε ότι με όσο περισσότερες γνώσεις και ουσιαστικά ερεθίσματα φύγει ο επισκέπτης τόσο περισσότερο έχουμε πετύχει τον στόχο μας.
Γιατί «μετακόμισε» στα Χανιά;
Δεν μετακομίσαμε ακριβώς στα Χανιά, παρά επισκεπτόμαστε τα Χανιά στο πλαίσιο της ευρύτερης διάθεσης του φεστιβάλ να ταξιδεύει σε διαφορετικούς τόπους. Από εκεί και πέρα σίγουρα τα Χανιά μας προσφέρουν ην δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με περισσότερους επισκέπτες του νησιού που, στο πλαίσιο της επίσκεψής τους στην Κρήτη, αναζητούν την αυθεντική πλευρά του τόπου. Με αυτόν τον τρόπο εμπλουτίζουμε την ταξιδιωτική τους εμπειρία στο νησί μας και αυτό από μόνο του είναι κάτι που μας γεμίζει.
Πες μας για τα κεντρικά ονόματα των φετινών μουσικών εκδηλώσεων. Μαρτσάκης και Λαϊνάκης. Τι αντιπροσωπεύουν κατά τη γνώμη σου και τι θέση έχουν στον σύγχρονο κρητικό πολιτισμό;
Σαν πρώτη επίσκεψη στα Χανιά επιλέξαμε το συναυλιακό πρόγραμμα να είναι αφιερωμένο στις μουσικοχορευτικές παραδόσεις και τα ηχοχρώματα της δυτικής Κρήτης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Αντώνης Μαρτσάκης πέραν από ταχύτατα ανερχόμενος καλλιτέχνης αντιπροσωπεύει επάξια το πλέον χαρακτηριστικό παραδοσιακό όργανο της Δυτικής Κρήτης, που δεν είναι άλλο από το βιολί. Ταυτόχρονα, η οικογένεια Λαϊνάκη υποστηρίζει με πολύχρονη συνέπεια ένα επίσης χαρακτηριστικό είδος τραγουδιού των αστικών κέντρων της Δυτικής Κρήτης, που δεν είναι άλλο από τα ταμπαχανιώτικα τραγούδια. Για εμάς λοιπόν, η σημασία της θέσης τους στον σύγχρονο Κρητικό πολιτισμό έχει να κάνει, όσο και αν ακούγεται οξύμωρο, με την εμμονή και το σεβασμό αυτών των καλλιτεχνών στην παράδοση. Είμαστε με άλλα λόγια από εκείνους που πιστεύουν πως έχει μέλλον ό,τι έχει παρελθόν, γι’αυτόν ακριβώς τον λόγο εμπνεόμαστε από το χθες για να χτίσουμε το αύριο. Με αφορμή την ερώτηση αυτή να σχολιάσουμε πως το Φεστιβαλάκι ως σύγχρονο κρητικό φεστιβάλ περισσότερο τείνει προς το να παρουσιάζει, τουλάχιστον μουσικά, την παράδοση με σύγχρονο τρόπο, παρά σύγχρονους πειραματισμούς ή «μόδες» που ενδεχομένως αλλοιώνουν παρά αναδεικνύουν όλα όσα για εμάς σημαίνουν αυθεντική Κρήτη.
Από παράλληλες εκδηλώσεις, τι θα δούμε φέτος;
Από παράλληλες εκδηλώσεις θα δούμε ταινίες όπως το φρεσκοκαμωμένο «Cretativity» του Μανόλη Κριτσωτάκη, το αφιερωμένο στον μαντιναδολόγο Αριστείδη Χαιρέτη ντοκιμαντέρ του Μ. Ταξειδαράκη με τίτλο «Τι μαντινάδα να σου πω..» και την κοινωνικό-ανθρωπολογικού ενδιαφέροντος ταινία «Η βεντέτα στην Κρήτη και στην Μάνη».
Από εκεί και πέρα θα έχουμε την χαρά να φιλοξενήσουμε άξιους συνεχιστές των τεχνών του κρητικού μαχαιριού, του στιβανιού και της κιλότας, της παραδοσιακής Κρητικής φορεσιάς και του «κοπανελιού», που θα μοιραστούν μαζί μας την γνώση τους εμπνέοντας τους αυριανούς συνεχιστές τους. Στο πεδίο της φωτογραφίας θα ταξιδέψουμε μέσα από τον φακό 15 περίπου φωτογράφων στην Ορεινή Κρήτη, θα έρθουμε σε επαφή με εκδόσεις που αφορούν την Κρήτη, θα μυηθούμε στους κρητικούς χορούς μέσα από μαθήματα και επιδείξεις κατά την διάρκεια των συναυλιών, θα εντρυφήσουμε μέσα από ομιλίες στα μουσικοχορευτικά ιδιώματα της Δυτικής Κρήτης, αλλά και τον κόσμο των Λευκών Ορέων, θα χορτάσουμε μαντινάδες του φεγγαριού τις οποίες μας έχει αποστείλει το κοινό και όλα αυτά υπό την συνοδεία κρητικών γεύσεων, μαρουβά κρασιού, τσικουδιάς κοκ.
Η επιλογή του να γίνει το Φεστιβαλάκι ανήμερα της αυγουστιάτικης πανσελήνου φανταζόμαστε ότι δεν ήταν τυχαία! Μιας και τρέχει ο διαγωνισμός για μαντινάδες «του φεγγαριού», τις καλύτερες από τις οποίες θα δούμε να προβάλλονται στον χώρο του φεστιβάλ, πες μας τη δική σου αγαπημένη!
Να σας επω τρεις... Μια του Μύρωνα Σκουλά:
Φεγγάρι κράχτη τ΄ουρανού
Τση νύχτας γιε μπερμπάντη
Νυχτοπορπατηχτή παλιέ
Κι ακούραστε διαβάτη.
Η δεύτερη, δημοφιλές τραγούδι του Βασίλη Σταυρακάκη:
Φεγγάρι τόσα μυστικά
που σου χουνε πομένα
να μη σε ‘κούσω μια φορά
να μαρτυρήσεις ένα (;)
και μια δικιά μου...
Φεγγάρι αν αγάπησες
να μας επείς ετότες
το βάσανο τσ’ αγάπης σου
σε ποιο φεγγάρι το πες.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα για το Φεστιβαλάκι;
Το Φεστιβαλάκι είναι ένας ζωντανός οργανισμός που παίρνει σάρκα και οστά από την συμμετοχή του κοινού, τις ιδέες του κ.ό.κ., ως εκ τούτου θα εξελίσσεται ανάλογα και θα ταξιδεύει όπου χαίρει εκτίμησης και έχει κάτι να πει και να επιδείξει. Πρώτα ο θεός, του αρέσει να ταξιδεύει, να ανακαλύπτει και να αναδεικνύει πτυχές του κρητικού πολιτισμού αλλά και να συμβάλει, όπου και όπως μπορεί, στην παραγωγή και προβολή του πολιτισμού - και όχι μονό, της Κρήτης. Το επόμενο λοιπόν βήμα είναι μάλλον ένα βήμα στο άγνωστο.
Τι έχετε ετοιμάσει για την διοργάνωση της Αθήνας;
Πέρα από αρκετό κοινό περιεχόμενο με αυτό της εκδήλωσης των Χανίων θα έχουμε καλλιτέχνες όπως τον Βασίλη Σταυρακάκη, σε παρέα με τους Α. Σταυρακάκη, Γ. Μανωλάκη και Ζ. Σπυριδάκη, τον Αντώνη Μαρτσάκη και ένα εξαιρετικό οπτικοακουστικό αφιέρωμα στον Νίκο Ξυλούρη από τους ταλαντούχους «Γιάλα». Από εκεί και πέρα θα φιλοξενήσουμε για πρώτη φορά στην Αθήνα την έκθεση 32 εικαστικών με τίτλο «Αναφορά στον Ν. Καζαντζάκη» τιμώντας παράλληλα το πνεύμα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου με αφορμή την φετινή επέτειο, θα εντρυφήσουμε στις τέχνες του στιβανιου, της κιλότας και της γυναικείας ενδυμασίας της Κρήτης, θα ανιστορήσουμε τον Μύρωνα Σκουλά μεσα απο τις μαντινάδες του και θα χορτάσουμε Κρήτη μέσα απο την παρουσία ολόκληρου «εστιατορίου» Κρητικής κουζίνας εντός του Τεχνόπολις. Επιτρέψτε μας ωστόσο να κρατήσουμε και κάποια κρυφά χαρτιά προς ανακοίνωση προσεχώς…