Πολύ συχνά ακούμε την Κρήτη να παρομοιάζεται με μια μικρή «ήπειρο» (αγαπημένη παρομοίωση και για εμάς στο Cretazine) και θα έλεγε κανείς ότι δεν είναι παρά μια λεκτική υπερβολή που προέρχεται από τη μεγάλη αγάπη μας για αυτό τον τόπο. Να όμως που υπάρχει και επιστημονικό υπόβαθρο σε αυτή την υπερβολή!
Η νέα έκδοση του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης έχει ακριβώς αυτό τον τίτλο «Κρήτη, μια ήπειρος σε ένα νησί» και συμπυκνώνει μέσα στις 280 σελίδες του όλη τη μοναδικότητα και πολυπλοκότητα του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού και της γεωλογικής του ιστορίας. Ο βοτανικός πλούτος, τα ενδημικά είδη της χλωρίδας και της πανίδας, τα απολιθώματα, η σύγχρονη βιοποικιλότητα, τα σπάνια οικοσυστήματα, τα μικρονήσια – δορυφόροι της Κρήτης, όλα αναλύονται στα 21 κεφάλαια αυτού του βιβλίου που χωράει περισσότερες από 350 εντυπωσιακές φωτογραφίες. Πρόκειται για ένα έργο εκλαϊκευμένης επιστήμης που φιλοδοξεί να ξυπνήσει τον μικρό (ή μεγάλο) φυσιοδίφη μέσα μας. Τα κείμενα είναι του Δήμου Τσαντίλη, συγγραφέα επιστημονικών κειμένων που βέβαια κατάφερε να ολοκληρώσει αυτό το τεράστιο πόνημα με την επιστημονική υποστήριξη των ανθρώπων του Μουσείου, οι οποίοι του ανέλυσαν με πάθος τις έρευνες τους που περιλαμβάνουν ένα ευρύ πεδίο, από τα σπήλαια της Κρήτης και τις νυκτερίδες, μέχρι τα ασπόνδυλα του νησιού στα οποία δίδεται ιδιαίτερο βάρος στις σελίδες της έκδοσης.
Ακόμα και ένας ανυποψίαστος ταξιδιώτης εντυπωσιάζεται από το τοπίο της Κρήτης που αλλάζει συνεχώς, από τα αλπικά τοπία στα βουνά μέχρι τους αμπελώνες και ελαιώνες της ενδοχώρας, από τα ημιερημικά τοπία στα νότια παράλια, ως τους έντονους σχηματισμούς των φαραγγιών που βρίσκονται διάσπαρτα στο νησί. Υπάρχει αυτός ο γεωλογικός πλούτος, υπάρχουν οι αθέατες δυνάμεις που το διαμόρφωσαν, υπάρχει η σπάνια βιοποικιλότητα και βέβαια υπάρχει και ο άνθρωπος και η αλληλεπίδραση του με το φυσικό περιβάλλον στην οποία δίνει έμφαση το βιβλίο. Γιατί «η Κρήτη δεν νοείται χωρίς τους ανθρώπους της, χωρίς τη μεγάλη ιστορία των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στη γη της, τις εισβολές και τους κατακτητές που πέρασαν, χωρίς τις μικρές ιστορίες της καθημερινής ζωής, αυτές που τελικά δημιουργούν την «ατμόσφαιρα» του νησιού» λέει το εισαγωγικό της έκδοσης.
Κίνητρο για τη δημιουργία αυτού του μεγάλου έργου, ομολογούν οι εκδότες, ήταν η «μαγεία» που τους ασκεί η Κρήτη. Αυτό είναι και το δικό μας κίνητρο για να ξεψαχνίσουμε το βιβλίο.